Làm xong việc nhà, Chu Tử và Chu Bích xách theo cái sọt đến ruộng lúa mạch hái rau dại. Mùa đông trong ruộng lúa mạch, mặc kệ là rau cải đất hay là cây tể thái (*), nhìn đều rất non, hái về nhà có thể phối hợp làm thức ăn; còn có một ít loại cây xà lách dại, hái về cho gà ăn còn tiết kiệm được không ít ngô. (*) Cây tể thái: tên một loại cỏ, hoa trắng, khi còn non ăn được, là một vị thuốc Đông y, giúp giải nhiệt, lợi tiểu, cầm máu. Hai chị em vừa hái rau vừa nói chuyện phiếm, phỏng chừng đến giữa trưa, Chu Tử nhìn trời, ánh sáng trắng của ngày đông nhút nhát e lệ tỏa ra ánh trong trẻo nhưng lạnh lùng đọng lại trên bầu trời, thật sự nên trở về nhà rồi. Chu đại tẩu ở nhà đã làm xong cơm trưa, cháo ngô hầm rau cải, bỏ thêm mấy viên muối thô. Cơm canh thực qua loa sơ sài, nhưng Chu Tử và Chu Bích mỗi người bưng một cái bát, ngồi ở phía dưới cửa sổ phơi nắng ấm mà ăn, còn ăn thật ngon. Nhà của hai chị em không có ruộng điền, chỉ xới một mảnh đất nhỏ ở đối diện cửa nhà để trồng rau, bình thường dựa vào chút tiền của phụ thân làm thợ mộc kiếm để duy trì cuộc sống, hiện giờ trong nhà chỉ còn lại có một chút lúa mạch, vẫn tiếc không dám ăn, để dành cho lúc mẹ ở cữ sau khi sinh đệ đệ, sẽ xay ra làm mì trứng gà tẩm bổ. Cơm nước xong xuôi, hai chị em lại phân chia công việc rửa nồi, cho lợn cho gà ăn. Lúc chăm lợn, Chu Tử nhìn đám lợn ăn thật ngon lành, trong lòng thực vui vẻ. Mấy con lợn này chính là hy vọng của cả nhà, cuối năm, bán đàn lợn sẽ có một chút tiền rồi! Chu Bích ở bên kia vừa cho gà ăn vừa nói với tỷ tỷ: "Tỷ, vừa đến mùa đông sao gà không đẻ trứng nữa?" "Vẫn đẻ chứ, chỉ là ít đi nhiều thôi!" Chu Tử nhìn đàn gà chen chúc lại một chỗ giành ăn ngô, nói, "Băm hết rau dại hái được cho gà ăn đi, mấy con gà này đã già rồi, cho ăn ngô như thế thật là lãng phí a!" Chu Bích đáp một tiếng rồi đi băm rau dại. Chu Tử vội gọi với theo: "Để rau cải và cây tể thái lại, thứ khác thì băm hết đi!" Chu Bích thanh âm trong trẻo lại đáp một tiếng. Hai chị em xách cái sọt lên đang chuẩn bị đi thì Chu đại tẩu vội vàng căn dặn: "Về sớm một chút, đến chỗ cha các con làm nhặt chút vụn bào (mạt cưa) về!" Chu Tử vội vàng lên tiếng đáp. Ở Độc huyện này, thợ mộc đến nhà người khác làm việc, luôn có quy củ là mạt cưa và gỗ vụn đều thuộc về thợ mộc, nhặt về nhà có thể dùng nhóm lửa. Lúc chạng vạng tối, Chu Tử cùng Chu Bích hợp lực lôi xe đã được cải tiến thêm hai bánh ra, Chu Tử kéo xe, Chu Bích thì giữ xe đẩy xe, cùng đi đến nhà Chương lão Tam ở thôn nam. Nhà Chương lão Tam tuyệt đối không giống phần lớn những nhà khác trong thôn, một tứ hợp viện(*) lớn ngay ngắn chỉnh tề, tất cả đều là tường gạch xanh mái ngói đen, ngay cả lối đi trong viện cũng được trải gạch xanh. (*) Tứ hợp viện: Loại mô hình nhà ở có 4 dãy nhà vây quay thành hình vuông hoặc chữ nhật, ở giữa có sân chung. Trong tứ hợp viện chia thành: - chính phòng: có thể gọi là nhà chính, hoặc nhà giữa. - sương phòng: là những gian nhà kề, có thể phân biệt bằng cách gọi tên theo hướng xây của viện, ví dụ như Đông sương phòng, Tây sương phòng; còn có thể gọi là nhà kề hoặc thiên phòng. Cứ một tổ hợp phòng ở xây thành như vậy sẽ gọi là viện. Chu Tử đứng ở cửa lớn gọi to một tiếng, một gã sai vặt mười bốn mười lăm tuổi đi ra, dẫn hai chị em kéo xe vào cửa. Cả nhà Chương lão Tam đang ở trong nhà chính ăn cơm, trong sân im ắng. Đang ăn cơm ở nhà kề, Chu đại lang đi ra, đón hai nữ nhi đến lấy vụn bào. Lúc Chu Tử xách theo giỏ đựng vụn bào đi qua cửa lớn của nhà chính, một mùi thơm của thịt ướp với Hồi hương(*) chui vào cái mũi của nàng, Chu Tử dùng sức hít một hơi: thật thơm a! (*) hồi hương: một loại hương vị trong ngũ vị, có hình tám cạnh. Trước khi Chu Tử xuyên qua, vẫn là người theo chủ nghĩa ăn chay, ngửi được mùi thịt liền rất ghét, không ngờ rằng hiện tại thật sự không có thịt để ăn, ngược lại ngửi thấy liền thích, trong bụng cũng bắt đầu kêu thầm thì. Ngồi trong nhà chính là con trai Chương Kỳ và con gái Chương Mai của Chương lão Tam. Chương Kỳ ngẩng đầu, nhìn thấy hai nữ nhi Chu Tử và Chu Bích của thợ mộc Chu đại lang, trên đầu hai búi tóc được chải sơ không hề rối loạn, khuôn mặt nhỏ nhắn trắng nõn, mắt to đen bóng, đều có dáng dấp như mỹ nhân, nhưng đáng tiếc đã lớn như vậy mà ngay cả váy cũng không mặc, đều là quần áo vải bông đã cũ bị giặt đi giặt lại đến trắng bệch. Hắn nghĩ nghĩ, cảm thấy hai tỷ muội này thật quá đáng thương, cầm hai cái bánh bao, tách giữa ra, gắp mấy miếng thịt xắt sợi nhét vào. Chương Kỳ mới ra khỏi cửa nhà chính, đã nhìn thấy Chu Tử mang theo một sọt vụn bào đi tới, hắn cũng không nói nhiều, trực tiếp đem hai cái bánh bao đưa cho Chu Tử. Chu Tử ngẩng đầu nhìn hắn. Trong ánh mắt xinh đẹp của Chương Kỳ tràn đầy ân cần. Chu Tử cười cười, tiếp nhận bánh bao, gòn giã nói: "Cám ơn ngài a!" Chương Kỳ mới bây lớn a! Còn chưa qua mười lăm tuổi đâu, Chu Tử cũng không nghĩ nhiều lắm, cho thì ăn thôi! Chu lão đại thấy được, vội lớn tiếng nói: "Tử nhi, tạ ơn đại thiếu gia đi!" "Tạ rồi, cha!" Chu Tử cười tủm tỉm đi qua, đưa hai cái bánh bao kẹp thịt cho Chu Bích. Lúc về đến nhà, trời đã tối rồi, các nhà các hộ bắt đầu kêu con cháu mình về nhà, trong không khí tràn ngập hương vị: cháo loãng, bánh nướng áp chảo, củ cải xào. Chu đại lang kéo xe hai bánh, Chu Tử cùng Chu Bích nằm trên đống vụn bào, hai chị em ngươi một ngụm ta một ngụm nhai từng miếng bánh bao. Mỗi khi cắn một ngụm hai chị em đều phải nhai nửa ngày mới chịu nuốt xuống. "Tỷ, thịt thật thơm a!" Chu Bích cắn một ngụm, vội đẩy nhanh qua cho tỷ tỷ. Chu Tử cắn một miếng, cố ý chỉ cắn phần bánh bao, không có ăn đến thịt. Về trong nhà, Chu Tử lấy ra cái bánh bao thịt đã để giành đưa cho mẹ, Chu đại lang cũng từ trong tay áo lấy ra cái bánh bao, chẳng qua chỉ là kẹp dưa muối. Một nhà bốn người đều nở nụ cười. Buổi tối Chu đại tẩu ở nhà lại tiếp tục đóng đế giày, Chu đại lang mang Chu Tử cùng Chu Bích đi đến nhà ông nội. Từ nhà Chu Tử đến nhà ông nội phải đi qua một một con đường nhỏ, phía bắc đường nhỏ là một cái hồ nước rất lớn, phía nam là một cánh rừng cây Dương lớn. Chu đại lang mỗi tay dắt một nữ nhi, vừa đi vừa nói chuyện. Mặt đất bị đông cứng, dẫm lên nghe tiếng "Băng băng" vang lên. Chu Tử cùng Chu Bích cố ý dùng sức dậm mạnh chân đi trên đường, nghe tiếng vang lên liền cười ha ha. Nhà ông nội Chu Tử tuy rằng là một ngôi nhà gạch xanh ngói lớn ba gian, nhưng trong sân nhỏ vẫn là tường gạch mộc, cửa lớn cũng do Chu đại lang dùng gỗ đầu thừa đuôi thẹo ghép thành. Chu Tử còn chưa kịp gõ cửa, chó trong sân đã kêu lên. Trong nhà truyền đến tiếng của bà nội Chu Tử: "Ai đó?" "Dạ con!" Chu Tử lớn tiếng nói. "Tới liền!" Tiếng bà nội nói. Người ra mở cửa là chú của Chu Tử: Chu Tam Lang. Chu Tử đi vào cửa nhà chính liền thấy được dưới đất đặt một cái thúng cạn, trong thúng cạn là ngô, nàng đã hiểu được. Bà nội Chu Tử luôn có ý tưởng nghĩ cách bóc lột lợi ích từ Chu Tử và Chu Bích, mỗi lần Chu Tử và Chu Bích đến nhà bà, không gảy bông thì chính là bóc ngô, nếu không thì cũng là nấu rượu rửa rau quét sân, tóm lại sẽ không để cho Chu Tử và Chu Bích nhàn rỗi đứng ở trong nhà mình. Nhà chính đốt một ngọn đèn. Chu lão ông thật rất tiết kiệm, đèn dầu rất nhỏ, chỉ có một chút ánh sáng, bên trong vẫn tối đen như trước. Chu lão ông cùng Chu đại lang chia nhau ngồi hai bên bàn cao, trước mắt hai cha con đều đặt một chén trà xanh lớn. Chu Tử cùng Chu Bích ngồi trên ghế gỗ nhỏ bên cái nia lớn bóc ngô. Bóc ngô chính là tách hết hạt ngô xuống dưới, chỉ còn lại lõi ngô. Chu Tử vừa gảy tách hạt ngô vừa nói với bà nội: "Nội, nhà bà có nhiều củi đốt lửa, củi trong nhà con không đủ đốt, một chút nữa tách ngô xong, mấy cái lõi ngô này cho con đem về nhà nấu rượu nha!" Chu Tử tuy rằng cười nói, nhưng lại dùng giọng điệu khẳng định. Chu lão thái nghĩ nhà mình đúng thật cũng không cần, trước phòng chất đống củi cây bông, đống gốc cây ngô chất thành đống ở bên cạnh còn cao hơn nữa, lại nói nhìn bộ dáng Chu Tử, nếu không cho con bé, nó thật sự sẽ kéo Chu Bích ném việc đó mà bỏ về, cho nên Chu lão thái tuy rằng không vui gì lắm, nhưng vẫn đồng ý. Chu Tử và Chu Bích nhìn nhau cười, Chu Bích vội vàng đứng dậy lấy một cái sọt lớn đặt ở bên cạnh, tách hạt ngô sạch sẽ xong liền ném lõi ngô vào sọt. Chu lão thái ở bên cạnh đóng đế giày, Chu Tứ Mỹ nũng nịu ngồi bên cạnh quấn lấy bà. Cái công việc dùng tay bóc ngô này, Chu lão thái thương tiếc nữ nhi phải chịu khổ. "Đại Lang, nói cho con một tin tức tốt!" Nghe bà nội nói chuyện, lỗ tai Chu Tử lập tức dựng thẳng lên. "Muội muội con nói là đã thuyết phục được Đào gia ở thành tây cách bờ sông mười hai dặm!" "Đào gia?" Đại Lang vừa nghe vội hỏi, "Có phải Đào gia sẽ xây nhà mới không?" "Cũng không phải! Nhà hắn không chỉ có nơi xay bột, còn có bốn mươi mẫu đất đấy! Ta thật không dễ dàng mới nhờ người ta thuyết phục được!" Chu đại lang hơi trầm ngâm, cảm thấy sự tình sẽ không dễ dàng như vậy, liền nói: "Của hồi môn đưa qua chỉ sợ phải nhiều hơn một chút đúng không?" "Đúng vậy a!" Chu lão thái nở nụ cười tươi tắn, "Ta đáp ứng sẽ đưa mười mẫu đất, lại bồi thêm trọn bộ tư trang!" Chu đại lang trầm mặc, hắn cảm thấy mẫu thân có ý đồ không tốt. Quả nhiên, Chu lão thái cười đến thật hiền hòa: "Ta và cha con đã thương lượng, con đưa ra hai mươi lượng bạc, lão Nhị ra ba mươi lượng, chúng ta gom góp lại cũng đủ thôi!" Bà sợ con trai cả không vui, vội bỏ thêm một câu: "Lão Nhị đã đáp ứng rồi!" Chu đại lang trầm mặc thật lâu. Chu Tử vội hỏi: "Nội, nhà con ra ở riêng tới nay đã hai năm, nợ cũ kéo theo nợ mới, cha mẹ con nhịn ăn nhịn mặc liều mạng kiếm tiền đến nay mới trả dứt nợ, còn chưa kịp thở lấy hơi, sao có thể đào đâu ra hai mươi lượng bạc?!" Chu lão thái đứng dậy đi tới, vung tay tát "Bốp" lên mặt Chu Tử một cái. Lạnh lùng nói: "Người lớn nói chuyện, ai cho phép mày xen mồm vào?" Lại quay đầu nói với con trai cả: "Hai con nhóc này thật quá bướng bỉnh, còn không bằng bán cho người ta để họ dạy bảo!" Mặt Chu Tử tê rần, vốn muốn đẩy Chu lão thái một cái, nhưng hai tay vừa vươn ra, đã bị phụ thân trừng mắt nhìn qua. Nàng cúi thấp đầu không nói gì. Chu Tử Chu Bích bị phụ thân đuổi ra khỏi nhà bà nội. Chu Tử nắm tay muội muội: "Bà nội muốn hai mươi lượng bạc, cha vì hiếu thuận nhất định sẽ đáp ứng, đáng tiếc là toàn bộ tiền trong nhà chúng ta không hơn một xâu, cũng là tiền mẹ chuẩn bị đưa cho bà mụ Trương Ngọc Mai sau này!" Trong miệng nàng nói như vậy, tay thì kéo muội muội đi về nhà mình. Chu đại tẩu nghe Chu Tử thuật lại xong, trầm ngâm một lát nói: "Trong nhà chúng ta, đừng nói hai mươi lượng bạc, chỉ hai lượng cũng kiếm không ra nổi!" Nói tới đây, trong đầu Chu Tử chợt lóe, nhớ tới lời bà nội nói, vội thốt ra: "Mẹ, nhà chúng ta có gì đáng giá không?" Chu đại tẩu một mảnh mờ mịt: "Không có, chỉ có ngôi nhà tranh ba gian này, làm sao có gì đáng giá?" Tim Chu Tử đập nhanh, nhìn muội muội một cái, lại nhìn mẫu thân, trong lòng lộp bộp một tiếng, ánh mắt mang theo chút kinh hoàng nhìn mẫu thân. Chu đại tẩu nhìn đến vẻ mặt nữ nhi, cũng bắt đầu hoảng hốt: "Không thể nào? Sao bà nội con lại có thể nhẫn tâm như vậy, dù gì cũng là cháu gái ruột thịt? Sẽ không đâu!" Nói xong chính nàng cũng cảm thấy lo lắng không thôi, nhưng cũng chỉ có thể tự an ủi chính mình, an ủi Chu Tử và Chu Bích. Chu Tử ngẫm lại cách làm người của Chu lão thái, lão nhân gia này thật là bất công đến cực điểm, hận không thể đem gả cô út Chu Tứ Mỹ cho Hoàng đế luôn ấy chứ, tất nhiên người hy sinh luôn luôn không thể là ai khác ngoài cháu gái ruột của mình, mà phụ thân mình lại là con trai nổi danh hiếu thảo, cái gì cũng đều nghe bà nội. Nàng vội vàng nói với mẫu thân: "Mẹ, mẹ giữ bọn con lại, đừng để cho bà nội đem hai chị em chúng con bán cho kỹ viện nha!" Chu đại tẩu rùng mình, không kịp trách cứ nữ nhi nói ra từ "Kỹ viện" không sạch sẽ như vậy, vội nói: "Sẽ không đâu! Làm gì có bà nội nào như vậy! Nếu bà ấy có tâm tư như vậy, mẹ liền, mẹ liền liều cái mạng này với bà ta!" Ba mẹ con đều lo sợ bất an đứng ngồi không yên, mà Chu đại lang vẫn chưa về nhà. Dưới ánh đèn, Chu đại tẩu nhìn Chu Tử cùng Chu Bích, trong lòng một trận co rút đau đớn, đau khổ không thể tả: nàng luôn kiêu ngạo tự hào mình đã sinh được hai đứa con gái xinh đẹp ngoan hiền như vậy, không ngờ tới lại bị mẹ chồng nhẫn tâm ác độc để mắt tới! Chu Tử bình tĩnh suy nghĩ, vội nói với mẫu thân: "Mẹ, nếu sự việc không thể vãn hồi, mẹ nhất định phải kiên trì, thà rằng bán ít một chút bạc cũng chỉ đem chúng con bán cho người ta làm nha hoàn, đừng để hai chị em con bị bán vào trong kỹ viện!" Chu đại tẩu tâm hoảng ý loạn, ôm lấy hai nữ nhi liên tục đáp ứng. Chu Bích không biết "Kỹ viện" là gì, nhưng cũng mông mông lung lung biết đó sẽ không phải là nơi tốt đẹp gì, nước mắt sớm chảy đầy mặt. Chu Tử ôm muội muội, rúc vào trong lòng mẫu thân, nước mắt cũng không tự chủ được mà chảy ra.