Thiếu nữ hai mươi tám tuổi

Tiếp đón bọn họ là trưởng thôn, ông giới thiệu nơi họ đang đứng là trường tiểu học Sơn Khê, nằm trong khu đất trống trước một ngọn núi, dựng bảy gian nhà ngói thành lớp học, khoảng sân phía trước là khu bóng rổ, chiếc bàn xi măng đối diện khu bóng rổ làm chỗ đánh bóng bàn của các em. Trưởng thôn nhiệt tình mời bọn họ vào trường xem qua. Nhóm người Giản Nhất vốn đã chuẩn bị tinh thần trước khi đến, bọn họ là sinh viên Đại học đế đô, lúc này càng ý thức được sứ mệnh của mình lớn thế nào khi chứng kiến tình trạng thiếu thốn vật chất ở nơi đây. Những đứa trẻ sẽ trở thành học sinh của họ, vẫn còn nhiều đứa nhỏ còn mặc đồ cũ sờn vải ghé vào cửa sổ. Khi nhìn vào đôi mắt đơn thuần và tò mò kia, trong lòng bọn họ liền tràn ra tia hưng phấn. Cho dù không bắt được tín hiệu để gọi về báo tin cho gia đình, nhưng điều đó cũng không làm giảm đi nhiệt huyết của bọn họ. Biết bọn họ muốn gọi điện về nhà, trưởng thôn diền dẫn mọi người đi nửa ngày lên đỉnh núi, bốn người tự động cầm điền thoại dò sóng. “Chỗ này có tín hiệu, chỗ này có tín hiệu này.” Nguyên Lị reo lên. Ba người cùng chạy đến chỗ Nguyên Lị. Giản Nhất gọi cho mẹ Giản, Cố Tiểu Đồng bắt máy. “Tiểu Đồng, chị tới rồi nha.” “Chị ơi, chừng nào chị về?” Giản Nhất bất đắc dĩ: “Chị mới đến thôi mà, sao lại hỏi khi nào về.” “Vậy đến lúc nào chị mới về?” Giản nhất: “…Bảo mẹ nghe điện thoại đi.” Cô mới nói với mẹ Giản được hai câu, tín hiệu đã chập chờn, hai bên đều nghe đứt quãng, Giản Nhất nói vào điện thoại: “Mẹ ơi, mẹ báo với Lạc Nham một tiếng giúp con nhé, con đến nơi rồi.” “Cái gì cơ?” Mẹ Giản ở đầu kia hỏi. “Nói với Lạc Nham một tiếng là con tới rồi, báo với Lạc Nham giúp con.” “Được.” “Khi nào rảnh con lại gọi về cho mọi người, nơi này tín hiệu không tốt, con phải lên núi mới có sóng, mọi người đừng lo lắng.” “Con về sớm một chút.” “Con biết rồi.” Giản Nhất vừa cúp máy, điện thoại của những người còn lại cũng mất tín hiệu, dò mãi cũng không thấy. Bốn người đưa mắt nhìn nhau, bật cười, không phải đã đoán được sẽ có chuyện này sao? Cả nhóm lại theo trưởng thôn xuống núi, buổi tối cùng ăn cơm với giáo viên địa phương, nhân tiện thảo luận các vấn đề giảng dạy, món ăn rất phong phú, Giản Nhất nhận ra đây đều là đồ ăn do thôn dân đóng góp. Buổi tối khi ngủ, Giản Nhất và Nguyên Lị ngủ trong một ký túc xá đơn giản, hai nam sinh còn lại một là Tiểu Vương, một người là Tiểu Lưu ngủ trong văn phòng trường. Sáng hôm sau, bốn người bắt đầu buổi dạy đầu tiên trong đời. Giản Nhất dạy lớp một, Nguyên Lị nhận lớp hai, Tiểu Vương dạy lớp ba còn tiểu Lưu dạy lớp năm. Ngay khi Giản Nhất bước vào lớp học, mười lăm học sinh trong lớp đều ngơ ngác nhìn cô. Giản Nhất ăn mặc rất chỉnh tề, dịu dàng giới thiệu: “Chào các em, cô tên là Giản Nhất, từ nay các em có thể gọi là cô Giản.” Các bạn nhỏ dường như chưa từng được thấy một cô giáo như vậy, nhất thời chỉ lo nhìn Giản Nhất. Giản Nhất cười hỏi: “Được không?” Lớp học im lặng. Thấy không ai trả lời, hiệu trưởng cầm thước từ bên ngoài đi vào, lớn tiếng quát bằng giọng địa phương: “Cô Giản hỏi sao các em không trả lời?” Giản Nhất hoảng sợ, vội vàng ngăn lại: “Không sao không sao đâu ạ, mấy em con sợ người lạ, không sao.” Hiệu trưởng cười bảo: “Tôi cũng không đánh bọn nhỏ, chỉ dọa chút thôi.” Giản Nhất cười: “Hiệu trưởng, không sao, không sao, để em, thầy về nghỉ ngơi đi ạ.” “Vậy được rồi.” Hiệu trưởng ngượng ngùng gật đầu, sau đó ra khỏi lớp học. Giản Nhất một lần nữa quay lại nhìn các bạn nhỏ, cô cũng không giới thiệu nữa mà như các giáo viên địa phương, cầm sách lên bắt đầu bài học mới: “Chúng ta lật sách ngữ văn đến trang 18.” Cả lớp theo thói quen lật sách. Giống như các giáo viên địa phương, Giản Nhất đọc một lần, sau đó đặt xuống và giảng ý nghĩa nội dung trong cuốn sách dưới dạng một câu chuyện ngắn, đồng thời mở rộng vấn đề bằng các mẹo đơn giản dễ hiểu. Giản Nhất có ngoại hình xinh đẹp, giọng nói dịu dàng, luôn mỉm cười giảng bài, hơn nữa còn rất thân thiện. Toàn bộ học sinh trong lớp mới đầu theo bản năng kính sợ giáo viên, sau đó phát hiện giọng nói của Giản Nhất rất êm tai, các bạn nhỏ bắt đầu nâng khuôn mặt non nớt lên nghiêm túc nghe cô giảng bài. Trong lòng Giản Nhất bỗng nhiên trào lên cảm giác thành tựu, ánh mắt của bọn nhỏ chứng minh các em đều nghe hiểu, đây là một niềm tự hào rất lớn đối với một giáo viên. Vừa tan học, Giản Nhất đã cùng Nguyên Lị và hai người còn lại thảo luận, phân tích phản ứng của học sinh, trên mặt mỗi người đều mang theo sự hưng phấn, lấy việc giúp người làm niềm vui. Nhóm bọn họ trải qua nghiên cứu và thảo luận, sau đó dựa vào phương thức của Giản Nhất học theo hình thức dạy học của giáo viên địa phương. Đầu tiên phải để các em học sinh thích ứng, sau đó mới chậm rãi cải tiến, bằng không các em sẽ không thể tiếp thu ngay lập tức được. Hơn nữa phải thân thiện một chút để các em không sợ bọn họ, càng không từ chối tiếp cận, như thế bọn họ mới có thể thực hiện những bước tiếp theo. Sau khi quyết định được thông qua, bốn người tiếp tục trở về lớp của mình, không chỉ dạy một môn cụ thể nào mà tất cả các môn đều có thể cầm lên được. Giản Nhất không ép buộc phải có một quan hệ thân thiết với học sinh, thay vào đó, trong mỗi buổi học cô đều biểu lộ hy vọng các bạn có thể chủ động thân cận với cô, chủ động đặt câu hỏi…Buổi học trước Giản Nhất viết lên bảng đen “5+6-8=3″, hôm nay lại cố ý viết thành 5+6-8=2”, sau đó có một bạn nhỏ dạn dĩ giơ tay lên: “Cô Giản, cô tính sai rồi, đáp án là 3 không phải 2 ạ.” Giản Nhất hỏi: “Ở đâu?” “Chỗ kia ạ.” Bạn học nhỏ chỉ vào bảng đen. “Em lên đây sửa lại giúp cô được không?” Bạn học nhỏ không dám, nhưng được sự động viên của Giản Nhất, rụt rè đi lên bảng cẩn thận xóa số 2 viết thành số 3. Giản Nhất cười nói: “Cảm ơn bạn học Lý Lượng, em giỏi quá, có thể phát hiện lỗi của cô.” Giản Nhất khen ngợi bạn học nhỏ trước cả lớp, mặt cậu đỏ bừng, nhưng trong lòng rất vui.” Các bạn nhỏ khác cũng phát hiện ra cô Giản không dùng thước dọa như những giáo viên khác, lại còn thích học sinh hiếu động. Như có một dòng nước suối trong vắt chảy qua trái tim non nớt của các em, gột rửa đi những đề phòng và sợ hãi trong lòng, trở nên khát vọng với việc giáo viên có thể đối tốt với các em một chút, dần dần không khí trong lớp học trở nên sinh động hơn. Giản Nhất cũng vì sự nỗ lực của mình mà vui vẻ. Ba người Nguyên Lị, Tiểu Vương và Tiểu Lưu cũng vậy, tuy rằng sinh hoạt ở vùng núi tương đối gian khổ, không có mạng internet, TV chỉ có vài cái, nhưng nội tâm bọn họ lại rất phong phú. Đương nhiên, quá trình giảng dạy không thuận buồm xuôi gió như vậy. Kế tiếp, Giản Nhất liền gặp một vấn đề khó giải quyết, cô cho rằng mình chiếu cố các bạn nhỏ rất chu đáo, nhưng không ngờ trong tiết học cuối cùng, cô cho các bạn viết chính tả. Mười lăm bạn nhỏ thì có mười bốn bạn nhanh chóng viết xong, nộp bài rồi lần lượt về nhà, chỉ có một cô bé gầy nhẵng thắt bím tóc ngồi im. Cô gái nhỏ cầm một nửa cây bút chì, cánh tay gầy guộc đặt trên cuốn vở, rũ đầu xuống. Giản Nhất đi tới hỏi: “Quách Thúy Thúy, em sao vậy?” Cô gái nhỏ rất kinh ngạc vì Giản Nhất biết tên mình, nhưng vẫn không ngẩng đầu. “Không viết được sao?” Cô gái nhỏ không nhúc nhích. “Làm sao vậy?” Giản Nhất lại hỏi, từ đầu tới cuối giọng cô đều rất nhẹ nhàng: “Để cô xem bài viết của em được không?” Cô thử đề nghị, nhẹ nhàng gỡ cánh tay của cô bé ra, các ô vuông tập viết chỉ có các ký tự quanh co. “Em không biết viết à?” Cô gái nhỏ ngẩng đầu, khuôn mặt nhỏ nhắn đen đen, tròng mắt to tròn. Giản Nhất cười nói: “Không biết cũng sao, cô sẽ dạy em.” Cô gái nhỏ chớp đôi mắt nhìn Giản nhất, đột nhiên rơi nước mắt, dùng khẩu âm địa phương nói: “Cô ơi, em không hiểu cô nói gì.” Giản Nhất lại nghe hiểu, nhất thời sửng sốt, sau đó tìm tới hiệu trưởng thì biết được thôn Sơn Khê rất nghèo, chuyện ăn uống còn lo không nổi, gần đây mới có mấy hộ đã khá lên một chút, mua được TV nên vài đứa nhỏ nghe hiểu giọng phổ thông, còn thế hệ trước thì không hiểu. Ba mẹ Quách Thúy Thúy qua đời sớm nên cô bé ở cùng bà nội, trong nhà lại rất nghèo khiến cô gái nhỏ trầm mặc thu mình, năm nay là lần đầu tiên đến trường, cho nên không nghe hiểu giọng phổ thông cũng phải. Giản Nhất nghe xong ngẩn người, Nguyên Lị cũng trầm mặc. Giản Nhất lập tức đưa ra một quyết định, học ngôn ngữ địa phương ở Sơn Khê, Nguyên Lị ý kiến: “Rất khó nha, hơn nữa chúng ta hết một năm đã đi rồi, học cũng có tác dụng gì đâu.” Giản Nhất cười: “Sao lại không có tác dụng chứ? Nguyên Lị, mình đã nói với cậu rồi mà, lúc còn nhỏ mình…” Nói được một nửa cô chợt dừng lại, đó không phải là tuổi thơ của cô kiếp này mà của kiếp trước. Kiếp trước gia đình cô rất nghèo, bởi vì ông nội cô bệnh nặng thiếu chút nữa cô phải bỏ học. May mắn gặp được một giáo viên tốt, thầy ấy đã đến tận nhà khuyên cô cố gắng đọc sách, còn nói không phải vì đi học mới cần đọc sách, dù vì tiền mà bỏ học cũng không được từ bỏ việc đọc sách, nó thực sự có thể thay đổi được cuộc đời của cô. Giản Nhất vẫn nhớ về người thầy đó, khi đó cô chỉ mới chín tuổi. “Lúc còn nhỏ cậu làm sao?” Nguyên Lị thắc mắc. Giản Nhất cười: “Lúc còn nhỏ bởi vì được giáo viên quan tâm, nên lớn lên mình mới ưu tú thế này. Mình còn nhớ rõ một bài thơ Đường trong trường mầm non nữa.” Nguyên Lị suy nghĩ một lúc rồi cũng nói: “Nhắc đến mình cũng còn nhớ rất rõ về giáo viên dạy môn toán cấp một.” Giản Nhất mỉm cười. Cô thực sự bắt đầu học tiếng địa phương, khi soạn giáo án và giảng dạy sẽ dùng phương ngữ để giải thích một lần, dù ngôn ngữ sứt sẹo nhưng càng khiến tiết học trở nên phong phú, kéo gần mối quan hệ giữa cô trò bọn họ. Thi thoảng, cô cũng sẽ dạy tiếng phổ thông cho Quách Thúy Thúy, cô bé dần dần cũng hiểu cô đang nói gì. Tiếp theo cô bắt đầu dạy từ mới, cho học sinh ghép vần. Lúc bắt đầu phương pháp này tuy rất khó khăn, nhưng dần dà rồi quen thuộc, học sinh cũng đọc hiểu khá chuẩn. Cứ như vậy từng ngày qua đi. Bốn người bọn họ cuối tuần sẽ leo lên đỉnh núi gọi điện thoại về cho người nhà một lần. Người nhà cũng sẽ gửi quần áo, thực phẩm đến cho bọn họ. Muốn lấy được đồ phải chạy sáu tiếng bằng xe đạp, tháo đồ ăn ra chia cho giáo viên khác nếm thử. Mấy tháng ở lại đây, bốn người bọn họ đã gầy đi ít nhiều, ngồi trong sân thể dục ngẩng đầu nhìn tầng không trong vắt. Tiểu Vương lên tiếng đầu tiên: “Màu xanh vô tận.” Tiểu Lưu: Đúng vậy.” Nguyên Lị: “Mình nhớ mẹ quá.” Giản Nhất im lặng. Nguyên Lị hỏi cô: “Giản Nhất, bạn trai cậu sao rồi?” Giản Nhất cười đáp: “Vẫn tốt.” “Cậu không nhớ anh ấy à?” “Nhớ chứ.” “Thật bội phục cậu, đã nửa năm không gặp rồi cậu vẫn yên tâm như vậy.” Giản Nhất cười rộ lên: “Bọn mình thật lòng với nhau, có thể chịu đựng được thử thách.” “Cắt ~” Nguyên Lị, Tiểu Vương, Tiểu Lưu tỏ vẻ không muốn nghe chuyện ân ái ở chỗ này. Giản Nhất vẫn tiếp tục: “Qua nửa năm nữa, mình sẽ kết hôn, các cậu chuẩn bị tiền mừng đi là vừa.” “Hả? Kết hôn?” Ba người bọn họ đều há to miệng. Giản Nhất cười: “Đúng vậy, tốt nghiệp liền kết hôn.” Cô vừa dứt lời, nghe thấy hiệu trưởng gọi to: “Cô Giản, cô Giản!” Bốn người đồng thời quay đầu lại. “Cô Giản, có người tìm cô này.” “Tìm em.” Cô còn cho rằng là học sinh của mình, ai ngờ vừa đứng lên liền nhìn thấy một thân ảnh cao lớn đi phía sau hiệu trưởng. Là Lạc Nham.