Nhiếp chính ỷ lan

Ở hành cung Khải Định xem dân gặt trở về chưa kịp ăn xong đĩa cam thị nữ vừa dâng, vua Lý Thánh Tông đã được viên nội giám tâu, có quan thái sư Lý Đạo Thành xin vào bái kiến. Được mệnh lệnh, Lý Đạo Thành vội bước vào, suy lạy: - Muôn tâu bệ hạ! Biết bệ hạ mới đi thăm thú mùa màng về còn mệt nhọc mà hạ thần dám phạm tới giờ nghỉ của bệ hạ, thật là đắc tội. Vua Lý Thánh Tông chỉ vào chiếc đôn sứ đặt cạnh chiếc sập sơn son thiếp vàng nơi mình ngồi, vẻ mặt căng thẳng: - Miễn lễ cho khanh! Có việc chi mà quan thái sư vất vả vậy? Lý Đạo Thành liếc nhìn viên nội giám có mặt trong cung điện vẻ tần ngần. Hiểu ý, vua đưa mắt bảo viên nội giám ra ngoài. Khi chỉ còn một mình vua, Lý Đạo Thành vội vã: - Muôn tâu bệ hạ! Thần mới được mật báo nguyên phi Ỷ Lan vừa làm một việc quá xúc phạm tới bệ hạ. Vua Lý Thánh Tông thất sắc: - Khanh nói sao? Nguyên phi Ỷ Lan xúc phạm trẫm? - Muôn tâu bệ hạ! Đứa thị nữ thân tín của nguyên phi là Chinh mật báo là lâu nay hoàng phi lập đàn thờ Phật ở trong cung và đã dùng tà thuật để trù ếm bệ hạ! - Có phải đứa thị nữ Ỷ Lan đem từ Siêu loại41 hồi nhập cung? [41] Từ khi vào cung, vua đổi tên làng của Ỷ Lan là Siêu loại. - Tâu bệ hạ! Đứa ấy là thị Lộc đã được nguyên phi cho về lấy chồng. Đến thay thế là Thị Chinh, em cùng cha khác mẹ với nguyên phi. - Trẫm nhớ ra rồi. Mẹ con thị đáng lẽ trẫm bắt tội từ lâu. Nhờ Ỷ Lan tâu xin, trẫm tha cho tội tâu sằng. Chịu ơn cứu mệnh ấy, chắc mẹ con thị tìm cách báo đền nên mới cho thị ra hầu hạ? Vậy người ấy đã tố cáo chắc không sai! Nhưng chẳng hay Ỷ Lan dùng tà thuật gì để hại trẫm? - Theo lời Thị Chinh, nguyên phi đã chọn một hình người bằng gỗ có một cây đinh nhọn cắm ở nơi tim, trên hình người ấy có khắc đầy đủ họ tên của bệ hạ. Ấy là chưa kể một lá bùa ghi những lời lẽ quá đỗi bất kính, thần không dám nhắc lại. Xem vậy, hằng ngày hoàng phi mượn tiếng niệm Phật nhưng thực ra để làm một việc đen tối độc ác. Nhà vua vặn hỏi: - Chứng cứ lấy làm gì bảo đảm? - Tâu bệ hạ! – Lý Đạo Thành đáp – Thị Chinh sẵn sàng lấy cái chết thê thảm nhất để đảm bảo lời mật báo của thị. Chính thần đã đòi Thị Chinh đến tra vấn. Thị vẫn lấy đầu ra để quả quyết có việc ấy. Lẽ ấy khiến ít người không tin là thật. - Lạ thật. – Vua nói với Lý Đạo Thành mà như nói với chính mình – Xưa nay Ỷ Lan tỏ ra bận tâm đến việc triều chính và có nhiều kiến giải xác đáng. Phải là người trân trọng cơ nghiệp của tổ tông lắm mới có được thái độ ấy. Từ ngày nhập cung, Ỷ Lan là nguồn năng lượng của trẫm. Chính Ỷ Lan thường khuyên trẫm đừng bao giờ quên ơn những bầy tôi tận trung với nước. Vậy, một người nặng lòng vì vua vì nước như thế không thể bỗng chốc lại sinh lòng phản trắc. Liếc nhìn trán vua đầm đìa mồ hôi, nhất là khuôn mặt chữ điền sáng như gương hiện rõ nét dằn vặt đau khổ, Lý Đạo Thành cảm thấy như mình có lỗi: - Tâu bệ hạ! Thần không dám giấu rằng thần khâm phục sự sáng ý tuyệt vời của hoàng phi. Kể ra một người sáng suốt như thế, khó có thể làm những việc của người mất trí. Dường như không chịu nổi sự căng thẳng ngột ngạt trong cung điện, vua bước xuống dàn, bặm môi, đi đi lại lại không biết bao nhiêu lần. Cuối cùng vua đến trước Lý Đạo Thành nhìn thẳng vào viên thái sư bằng đôi mắt long lanh sâu thẳm: - Nếu việc ấy có thật, khanh thử giải nghĩa xem Ỷ Lan hại trẫm để làm gì? - Muôn tâu bệ hạ! Đó cũng là một mối bận tâm của thần mà thần chưa luận ra được. Chợt vua nổi nóng: - Chẳng lẻ Ỷ Lan cậy có chút ít tài muốn chiếm ngôi báu của trẫm? Chẳng lẻ Ỷ Lan đọc quá nhiều chữ nghĩa trở nên loạn óc? Còn lũ khanh nữa? Lý Đạo Thành ngây người trước cơn giận dữ ghê gớm của vua, bật đứng dậy lo lắng. Giọng vua chì chiết: - Ta ngờ đó là mưu sâu của hoàng hậu! Nếu đúng vậy thì khanh phải biết. Lý Đạo Thành tái mặt lúng túng: - Muôn tâu bệ hạ! Thần được hoàng hậu tiến cử, bệ hạ trọng dụng, ơn riêng ấy không thể bỗng chốc mà quên được. Nhưng thần không bao giờ lấy oán để trả ơn, lấy đau khổ của người này làm niềm vui của người khác. Huống chi hoàng phi là bậc tài nữ, được bệ hạ yêu quý, được người người hâm mộ. Một người như thế, chỉ có thể là bạn đồng liêu của thần, mưu lấy việc phụng thờ bệ hạ làm mục đích. - Vậy khanh có thể ngờ rằng Thị Chinh là kẻ thi hành độc kế, còn chủ mưu là hoàng hậu chăng? Lý Đạo Thành lúng túng: - Muôn tâu, muôn tâu bệ hạ! Thần không thể nghĩ rằng hoàng hậu lại có mưu sâu như vậy được. Một nỗi nghi ngờ lóe lên từ sự lúng túng của Lý Đạo Thành. Bởi vậy, đột ngột vua ra lệnh: - Trẫm đã nghĩ rồi. Hãy trao việc này cho hình quan tra xét. Ai có tội người đó phải chịu tội, bất tất phải nhiều lời. ** * Được thị nữ báo tin có quan thượng thư bộ Hình và các viên thừa vụ thái giám42 tới, Ỷ Lan đặt cuốn sách Phật trên kỷ, đôi mắt đen láy tuyệt đẹp ánh lên nét ngỡ ngàng: [42] Trật thứ ba của ban hoạn quan. Thời Lý hoạn quan có năm trật. - Họ đến có việc chi vậy? Nhưng Thị Chinh đã tiến ra phía cửa, cánh mũi phập phồng, ẩn giấu một niềm vui thầm kín. Chỉ tối nay thôi, sau cuộc khám cung bắt được tang chứng, Ỷ Lan sẽ bị tống ngục. Chinh sẽ gặp lại tình nhân vốn là anh ruột một thị nữ thân tín của hoàng hậu Thượng Dương để kể công và bàn về lễ cưới. Vậy là cái điều băn khoăn ao ước bấy lâu sẽ thành sự thật. Chinh sẽ không phải hầu hạ Ỷ Lan mà sống sung sướng với người chồng trẻ đẹp, cực kỳ giàu có. Chinh sẽ không phải làm gì mà vẫn muốn gì được nấy. Chinh cũng sẽ có kẻ hầu, người hạ, mở mặt, mở mày với thiên hạ. Dù tình nhân của Chinh cố giấu, nhưng Chinh biết chàng là người thân cận của hoàng hậu. Lẽ ấy sẽ đem lại danh giá cho Chinh. Từ hôm nghe tình nhân chôn bùa và hình người dưới gầm giường Ỷ Lan, Chinh sốt ruột lắm. Vì vậy, vừa thấy đoàn người ở bộ Hình kéo đến, Chinh phải kìm giữ để khỏi bộc lộ niềm vui to lớn ấp ủ trong lòng. Phải – Chinh tự nhủ - chỉ cần đào được những thứ ấy, Ỷ Lan sẽ bị tội, Chinh tha hồ đi lại với tình nhân. Chinh hồi hộp theo dõi đoàn người ở bộ Hình. Ỷ Lan vừa bước ra khung cửa, viên thượng thư bộ Hình và các viên thừa vụ thái giám cũng vừa đến. Rút từ trong tay áo may rộng của bộ lễ phục đại thần tờ chiếu của vua, viên thượng thư kính cẩn nói với Ỷ Lan: - Tâu hoàng phi! Phụng mệnh hoàng đế tra xét một vụ án, thần và bọn bộ hạ xin hoàng phi cho được làm việc. Ỷ Lan kinh ngạc: - Ta không hiểu quan thượng thư nói gì? - Tâu hoàng phi! Có người mật báo hoàng phi dùng tà thuật để hãm hại hoàng đế vô cùng anh minh. Kẻ khởi tố nói rằng cái vật ghê gớm ấy hoàng phi chôn ở gậm giường mình. Ỷ Lan bật kêu lên: - Trời đất ơi! Ai vu cáo ta làm cái việc phạm thượng kinh động này? Cùng lúc ấy các cung nữ trong cung vội rời bỏ khung cửi, kéo đến vây lấy đoàn người lạ. Hiểu câu chuyện, nhiều cung nữ bật khóc. Họ nhất quyết không cho những người thừa hành vụ án tiến vào cung. Trong không khí căng thẳng ấy, Ỷ Lan sau lúc bối rối, sửng sốt, đã trở lại bình tĩnh. Ỷ Lan nói với các cung nữ: - Các ngươi hãy để cho quan thượng thư thi hành ngự lệnh. Viên thượng thư bộ Hình dẫn các thừa vụ thái giám tiến vào gian điện bên trong. Sau khi hai viên quan thừa vụ khiêng chiếc giường chạm trổ công phu ra một góc theo ánh mắt của Chinh, thượng thư bộ Hình chỉ vào chỗ những viên đá hoa cần gỡ. Chỉ một chốc các viên thừa vụ thái giám đã lần lượt lấy lên lá bùa và hình người bằng gỗ, bị đóng đinh ở tim, trên người ghi rõ tên tuổi của vua. Trông thấy những vật ấy, Ỷ Lan thất sắc, loạng choạng muốn ngã xuống. Các cung nữ cũng mặt mày tái xanh, vội xô lại đỡ Ỷ Lan. Viên thượng thư lên tiếng phá tan bầu không khí im lặng, nặng nề: - Tâu hoàng phi! Sự thể đã hai năm rõ mười. Chiểu theo luật pháp, lại được hoàng đế cho tùy ý làm việc, hoàng phi phải bị hạ ngục chờ xét xử. Nghe vậy, các cung nữ, trừ Chinh đều bật khóc. Họ vây lấy Ỷ Lan như muốn làm thành một hàng rào bảo vệ. Lạ thay, chính trong giờ phút căng thẳng, hiểm nghèo ấy, Ỷ Lan vẫn tỏ ra bình tĩnh. Ỷ Lan nói với các cung nữ: - Các ngươi yên lòng. Ngọc có đập vụn cũng không hủy được sắc trong. Trúc có đốt cháy cũng không hủy được gióng thẳng. Lòng ta ngay, người đời sẽ chứng rõ. Kẻ mưu gian ắt sẽ phải trừng trị. Rồi quay sang viên thượng thư bộ Hình – Ta không hề hay biết những việc này. Nhưng hoàng đế là người sáng suốt. Quan thượng thư cứ chiểu theo luật mà làm. Viên thượng thư mặt lạnh như tiền: - Y như lời hoàng phi chỉ dạy, xin hoàng phi theo lũ thần. Đột ngột có tiếng chân người hối hả chạy vào gian điện. Mọi người vội vàng hướng về phía có tiếng động. Ỷ Lan và các cung nữ đã nhận ra Lộc. Không chú ý tới mọi người, Lộc quỳ xuống trước mặt Ỷ Lan: - Tâu hoàng phi! Thiếp đã van lạy hoàng phi cẩn trọng giữ mình không nuôi con rắn độc kia – Lộc chỉ vào mặt Chinh – Nhưng hoàng phi rủ lòng thương nó mà không nghe lời thiếp. Hay tin dữ, thiếp xin được chết thay cho hoàng phi. Ỷ Lan không kìm được hai dòng nước mắt vừa trào ra vội nâng Lộc dậy nói: - Cảm ơn em. Ta tin rằng việc này sẽ được phân xử công minh. Ai chủ mưu hại ta sẽ chuốc lấy tội. Em hãy yên lòng. Viên thượng thư sau phút bối rối lên tiếng: - Thần hứa sẽ tra xét việc này công minh. Nhưng pháp lệnh phải nghiêm với cả người thân. Xin hoàng phi hãy theo lũ chúng thần đợi chiếu của hoàng đế. Hiểu hết nỗi nguy khốn đối với Ỷ Lan, Lộc lau vội đôi mắt đẫm lệ, đứng dậy. Người thôn nữ năm xưa vì tình bạn đã theo vào cung tự nguyện hầu hạ Ỷ Lan, nay trước thế hiểm nghèo của Ỷ Lan, đã quyết định liều thân cứu chủ. Bởi vậy, với dáng quả quyết, Lộc tiến đến trước viên thượng thư, giơ hai tay để chịu trói, dõng dạc. - Xin quan thượng thư hãy cho bắt tôi. Chính tôi là người đã chôn vật nguy hiểm kia mưu làm hại chủ. Nay tôi đã tỉnh ngộ, xin tự thú. Tôi là người có tội, hãy xin cho bắt tôi. Mọi người sững sờ kinh ngạc. Vụ án bỗng chuyển sang chiều hướng khác. Viên thượng thư bộ Lại đứng ngây người. Ỷ Lan xúc động nói với Lộc: - Sao em lại nhận như thế? Lộc kiên quyết: - Chính thiếp đã chôn vật ấy cốt làm hại hoàng phi. Chính thiếp đã làm việc ấy. Thiếp xin chịu tội. Viên thượng thư đành phải cho người đi trình quan thái sư Lý Đạo Thành. ** * Quan thái sư Lý Đạo Thành từ cung hoàng hậu Thượng Dương trở về vẻ mặt căng thẳng mệt mỏi. Viên thư lại dâng trà rồi ân cần: - Thưa quan thái sư! Hoàng hậu có việc gì mà triệu gấp vậy? Hẳn là vụ án Ỷ Lan lại thêm rắc rối nên trông đại quan chẳng thanh thản. Quan thái sư Lý Đạo Thành ngồi xuống trước chiếc kỷ ngổn ngang sách vở chậm rãi: - Đúng là có nhiều chuyện rắc rối. Làm sao ta báo kịp cho bộ Hình hoãn tra xét vụ án. - Trước hãy hỏi ngươi: giữa hoàng hậu và nguyên phi ngươi có nhận xét gì? Hôm nay ta muốn nghe ý nghĩ thật của ngươi. Viên thư trẻ lắc đầu: - Thưa quan thái sư. Câu hỏi đơn giản mà khó trả lời quá. - Ta cần ngươi nói thật. Đừng ngại ngần. - Thưa quan thái sư! Theo ý hạ quan, hoàng hậu là người sắc sảo, dòng dõi quý phái nhưng tầm thường. Hoàng hậu thích chăm chút đến nhan sắc và hay cả ghen. Vì ghen hoàng hậu rất độc ác. - Chuyện ấy ta biết rồi. Còn nguyên phi. - Thưa, nguyên phi Ỷ Lan là người thông tuệ, đại lượng, thích làm việc nước và sống khắc khổ. Quan thái sư Lý Đạo Thành xoay hẳn người về phía viên thư lại: - Kể ra ngươi nói cũng hợp ý ta. Nguyên phi Ỷ Lan trước hết là người rất thông minh, có thể xem là một bậc tài nữ. Nhưng cách nói năng thì thật không khéo léo. Nhiều lúc ta tưởng nguyên phi muốn phô bày sự hiểu, thích hơn người, lẽ ấy khiến ta rất khó chịu. Nhưng suy ngẫm kỹ thì lại thấy nguyên phi là người thẳng thắn. Còn hoàng hậu, ngươi nhận xét đúng mà chưa đủ. Ta chịu ơn sâu hoàng hậu nhưng chính ta cũng chưa hiểu hết bụng hoàng hậu. Hoàng hậu quá chau chuốt đến nhan sắc, hay ghen cũng là chuyện thường tình. Loại trừ đôi điều tầm thường ấy, hoàng hậu là người khí tiết, có lòng tự trọng và dám nhận sai sót về mình. Phẩm chất tốt đẹp của hoàng hậu được bộc lộ khi gặp thử thách. Rồi quan thái sư kể lại chuyện hoàng hậu đối phó với tên gian Tống cho viên thư lại nghe. Khi biết rõ hoàng hậu đã công khai nhận tội chôn bùa ếm và giao nộp gấm lụa và cả tên Tô Giám cho hình quan, viên thư lại xúc động: - Phải là một triều thịnh mới có một nguyên phi như thế và một hoàng hậu như thế. Vậy mà lâu nay nhiều người đã hiểu chưa đúng về hoàng hậu. Quan thái sư Lý Đạo Thành phấn chấn: - Ta không giấu rằng vụ án có rắc rối thêm nhưng không khó xử. Ta vào bệ kiến hoàng đế trình việc hoàng hậu bắt tên Tô Giám, hoàng đế cũng chấp nhận chỉ quở trách mà không bắt tội hoàng hậu. Hoàng đế cũng đã y kế của quan thái phó Lý Thường Kiệt cố ý để cho tên gian Tống Tô Giám trốn thoát rồi cho quân do thám bám theo hắn để bắt cả ổ bọn nối giáo cho giặc. Ta chịu kế ấy là hay. Bỗng có tiếng dặng hắng ngoài khung cửa, viên thư lại chưa kịp ra đón khách thì viên thừa vụ thái giám đã bước vào kính cẩn: - Thưa quan thái sư! Quan thượng thư bộ Hình cho hạ quan sang trình báo quan thái sư về vụ án nguyên phi Ỷ Lan. Thưa đại quan, bùa ếm đã đào được đúng như thị Chinh khởi tố. Nhưng người nhận chôn bùa ếm không phải là nguyên phi mà là thị nữ Lộc. Các cung nữ cung Ỷ Lan quyết xin thế mạng thay chủ. Việc khó xử nên phải chờ đại quan chỉ giáo. Lý Đạo Thành lại một phen sửng sốt: - Quái lạ! Kẻ nhận chôn bùa ếm là thị nữ Lộc. Thế là ta không kịp ngăn việc tra xét vụ án. Ta phải đích thân sang xem xét dù mọi việc ta đã rõ. *** Từ xa trông thấy quan thái sư Lý Đạo Thành và viên thừa vụ thái giám, viên thượng thư bộ Hình nói với Ỷ Lan: - Tâu hoàng phi! Quan thái sư thân đến chắc có việc hệ trọng. Ỷ Lan nhắc các cung nữ: - Việc xảy đến như thế nào các ngươi cũng phải giữ đúng lễ. Lộc nói nhỏ: - Tâu hoàng phi! Mọi việc hoàng phi cứ để mặc thiếp. Xin hoàng phi hãy nghe thiếp. Không gian như bị nén lại khi quan thái sư đã đến. Trái với dự đoán của mọi người, Lý Đạo Thành bước đến trước Ỷ Lan vòng tay thi lễ: - Tâu hoàng phi! Xin hoàng phi thứ lỗi vì thần đã không thu xếp công việc ổn thỏa. Ỷ Lan lúng túng: - Ta thực chưa hiểu sự việc lạ lùng này. Hiện nay ta là người có tội với hoàng đế. Các cung nữ tự động dàn thành hàng che chở cho Ỷ Lan. Nhìn cảnh tượng ấy Lý Đạo Thành vội hỏi: - Tâu hoàng phi! Người thị nữ nhận chôn bùa ếm là người nào? - Thưa quan thái sư – Lộc bước ra – Chính tôi là người làm cái việc tầy đình kia. Hãy cho bắt tôi. Xin đừng động đến nguyên phi. Lý Đạo Thành quay sang hỏi viên thượng thư bộ Hình: - Quan thượng thư cho ta biết người thị nữ đã chỉ chỗ chôn bùa. Thị Chinh len lén bước ra: - Thưa quan thái sư! Con tình cờ được trông thấy hoàng phi làm công việc mê muội cốt hại hoàng đế ấy. Lý Đạo Thành mỉm cười rồi nhìn Ỷ Lan: - Tâu hoàng phi! Phụng mệnh hoàng đế tra xét vụ án thần xin được tùy nghi làm việc. Thần rất cảm phục người thị nữ đã dám liều thân cứu chủ. Lời nói, thái độ cung kính của quan thái sư đã gây nên sự xúc động lớn trong đám cung nữ. Nhiều người mắt nhòa lệ. Đôi vai thị nữ Lộc rung lên. Lộc đã khóc như mưa như gió. - Tâu hoàng phi – Lý Đạo Thành tiếp - kẻ có tội lớn trong vụ này, kẻ đã làm bùa ếm với lời nguyền độc địa, lôi kéo hoàng hậu đồng mưu là tên gian Tống Tô Giám – tên gian mà ba năm trước giả làm nhà sư vẽ bản đồ Đại Việt, bị triều đình bắt nhưng đã trốn thoát. Nay hắn lại cải trang đội lốt, lợi dụng lòng ghen tuông của hoàng hậu để xúi bẩy, kích động, toan gây nên cảnh bè phái chia lìa trong triều đình để Tống triều thừa cơ thôn tính. Kẻ ấy đã bị chính hoàng hậu bắt. Hoàng hậu đã dũng cảm nhận tội. Xét hoàng hậu có công bắt tên do thám nguy hiểm của Tống triều, trong thử thách hiểm nghèo biết đặt lợi nước lên trên hết, giữ được nhân cách, phẩm giá, bày tỏ bản lĩnh kiên cường của dân Việt nên hoàng đế đã một lần tha tội. Còn thị Chinh, người đã được hoàng phi cưu mang nâng đỡnhưng quen thói lật lọng, điêu ngoa, tham lam, phản phúc, đang tâm giết hại ân nhân đến cùng là kẻ duy nhất bị hạ ngục đến trọn đời. Như vậy là kẻ bị bắt không phải là người đã nhận tội mà là kẻ đã tố cáo. Lệnh có hiệu lực ngay sau khi tuyên xử. Thị Chinh bị giải đi ngay. - Tâu hoàng phi – Lý Đạo Thành lại tiếp – Xin hoàng phi đừng phiền lòng về chuyện đã xảy ra. Thần có lỗi không ngăn kịp việc làm này của bộ Hình. Ỷ Lan và các cung nữ thở phào nhẹ nhõm. Các cung nữ hả hê nhìn Chinh vừa bị giải đi. Ỷ Lan sắc mặt buồn buồn nhỏ nhẹ: - Quan thái sư có thấy chăng, khi mình là người có đức thì ai cũng là bạn mình cả, dù có cừu địch, cừu địch cũng không làm gì nổi. Nếu mình là người tàn ác thì đến cả những người ngồi bên mình cũng thành ra cừu địch có thể hại mình. Ta không giấu quan thái sư rằng chuyện xảy ra khiến ta rất buồn. Dù sao, quan thái sư có được quyết định sáng suốt ấy chính là bởi hoàng đế đã nhìn nhận sáng suốt. Dẫu hôm nay ta có bị hạ ngục thì kết cục mọi việc cũng sẽ diễn ra như vậy. Triều thần quả là có công giúp hoàng đế anh minh giữ được phép tắc kỷ cương của triều đình. Quan thượng thư bộ Hình lễ phép: - Tâu hoàng phi. Phụng mệnh hoàng đế có điều gì thất lễ xin hoàng phi bỏ qua cho lũ thần. Ỷ Lan gật đầu mỉm cười. Vụ án đã kết thúc nhanh chóng. Mấy ngày sau Ỷ Lan được hay: trước khi bị hạ ngục, viên thượng thư bộ Hình thân hành tra hỏi Chinh, cốt xem tên gian Tống còn âm mưu gì khác. Chưa phải dùng roi, Chinh đã lại vu cáo hoàng hậu Thượng Dương nhiều điều không phải. Bởi thế, tội Chinh thêm nặng. Cũng từ đó, vua đặc biệt tỏ ra cảm mến người tôi trung của Ỷ Lan là Lộc. Theo lệnh vua, Lộc được ban thưởng hậu, được trở lại làm thị nữ riêng của Ỷ Lan mà không bị ràng buộc như những cung nữ, thị nữ khác. Hay tin ấy, Ỷ Lan mừng lắm. Một ngày, Ỷ Lan nói với Lộc: - Không có ngươi liều mình cứu ta thì hôm ấy chắc ta đã được biết nhà ngục. Từ nay chúng ta mãi mãi bên nhau như hồi còn thơ bé, chẳng còn phải băn khoăn gì nữa. Mừng cho ngươi đã thành gia thất, có được người chồng tâm đầu ý hợp. À mà đám cưới của ngươi có vui không? Sao ngươi biết tin dữ mà đến đúng lúc vậy. - Tâu hoàng phi. Được hoàng phi giúp đỡ thiếp làm lễ cưới trọng thể lắm. Cưới xong thiếp theo chồng ra kinh đô ngay. Chính là chiêu nghi đã sai người báo tin dữ ấy cho thiếp nên thiếp kịp đến. - Chao ơi - Ỷ Lan xuýt xoa - Thường ngày chiêu nghi không gần ta mà hiểu lòng ta đến vậy. Số người có bụng xấu ở triều có thể đếm được. Ta cũng chẳng oán hoàng hậu vì sự ghen tuông xem ra cũng chỉ là thói thường xưa nay. Hoàng hậu vì đức lớn của hoàng đế, đã tỉnh ngộ. Ta chỉ muốn mọi người yêu thương nhau, cùng nhau phụng thờ việc lớn của hoàng đế, lo cho nước mạnh dân giàu. - Thiếp cầu chúc hoàng phi cầu được ước thấy. Có lẽ hoàng tử cũng sắp chào đời rồi đó, tâu hoàng phi! - Ta hy vọng lắm. Những ngày này ngươi đừng đi đâu xa mới được.