Trăng Lặn

Ở thị trấn dân chúng lầm lì đi trên đường phố. Trong mắt họ đã bớt đi ít nhiều vẻ kinh ngạc lúc ban đầu, nhưng tia mắt vẫn chưa hiện lên sự căm giận. Những công nhân lầm lì đun xe trong đường hầm mỏ than. Những người tiểu thương đứng sau quầy hàng tiếp khách, nhưng không có ai trao đổi với họ lời nào. Người ta nói chuyện với nhau nhát gừng từng tiếng một. Mọi người suy nghĩ về chiến tranh, về chính mình, về quá khứ, và về tình trạng biến đổi đột ngột. Trong phòng khách của dinh thị trưởng Orden, lửa trong lò sưởi nhỏ đang cháy và đèn thắp sáng, vì bên ngoài trời âm u Và không khí giá rét. Căn phòng đã có đổi thay. Mấy chiếc ghế bọc thảm bị đẩy lùi ra đằng sau, mấy cái bàn nhỏ biến mất. Ở lối cửa bên phải Joseph và Annie đang hì hục khiêng cái bàn ăn lớn hình vuông vào. Họ lật nghiêng chiếc bàn. Joseph ở trong phòng còn Annie mặt mày đỏ gay hiện ra ở sau cửa. Joseph lừa thế lách chân bàn vòng qua một bên, ông kêu lên, “Ðừng đẩy, Annie! Ðứng!” “Tôi đang ‘đứng’ đây,” Annie nói, giận dữ, mắt và mũi đỏ lựng. Annie luôn luôn lúc nào cũng hơi nóng giận; và những người lính, những người trong quân đội chiếm đóng, càng làm tánh khí bà tồi tệ hơn. Thật ra, bao năm qua cái mà người ta đơn thuần coi là một tánh xấu thì nay bỗng trở thành biểu hiện cảm xúc của lòng yêu nước. Chuyện hắt nước sôi vào những người lính khiến cho Annie hơi có chút nổi danh là người bênh vực cho quyền tự do; bà ta hẳn sẽ hắt nước vào bất cứ ai tụ tập ở trước hàng hiên của bà, nhưng sự việc xảy ra ngẫu nhiên khiến bà trở thành một nữ anh hùng. Và vì nóng giận là khởi đầu của thành công, Annie tiếp tục gặt hái những thành quả mới bằng cách tự bùng lên những cơn giận càng lúc càng liên tục và dữ dội. “Ðừng cà phần dưới của cái bàn,” Joseph nói. Cái bàn chẹn ngay giữa cửa. “Ðứng vững!” Joseph cảnh cáo. “Tôi đang đứng vững,” Annie nói. Josseph lui ra, xem xét cái bàn, Annie khoanh tay, trợn mắt đứng nhìn Joseph. Ông thử cái chân bàn. “Ðừng đẩy,” ông nói. “Ðừng đẩy mạnh quá.” Và ông tự mình nhấc chiếc bàn qua ngưỡng cửa, còn Annie đi theo sau khoanh tay. “Bây giờ lật lên,” Joseph nói và cuối cùng Annie giúp ông lật chiếc bàn lên đứng bốn chân và chuyển nó tới giữa phòng. “Rồi đó,” Annie nói. “Nếu Ðức ông không bảo tôi, tôi sẽ không làm đâu. Họ có quyền gì mà dời đổi mấy cái bàn?” “Họ có quyền gì đến đây?” Joseph nói. “Không có,” Annie nói. “Không có,” Josseph lặp lại. “Tôi thấy là họ không có quyền gì hết. Nhưng họ cứ làm, bằng súng ống và dù đổ bộ, họ cứ làm đó, Annie.” “Họ không có quyền gì hết,” Annie nói. “Họ cần một cái bàn ở đây làm gì chứ? Ðây đâu phải là phòng ăn.” Josseph chuyển một chiếc ghế đến cái bàn, cẩn thận đặt nó xuống cách cái bàn một khoảng vừa đúng, và điều chỉnh chút ít. “Họ mở một phiên xử,” ông nói. “Họ sẽ xử Alexander Morden.” “Chồng của Molly Morden?” “Chồng của Molly Morden.” “Vì đã đập gã kia bằng cuốc chim?” “Ðúng vậy,” Josesph nói. “Nhưng anh ấy là người tốt,” Annie nói. “Bọn họ không có quyền xử anh ta. Anh ấy tặng Molly một chiếc áo dài đỏ trong ngày sinh nhật. Họ có quyền gì xử Alex chứ?” “Thì đó,” Joseph giải thích. “Anh ta giết gã nọ.” “Cứ coi như là anh ấy làm đi; gã kia sai sử Alex. Tôi nghe nói Vậy. Alex không thích bị người ta ra lệnh. Alex từng có làm uỷ viên hội đồng thị trấn, và cha anh ấy cũng vậy. Và Molly Morden làm một cái bánh nướng ngon lành,” Annie nói giọng dễ dãi. “Nhưng phần kem phủ lại cứng quá. Họ làm gì với Alex?” “Bắn anh ta.” Joseph trả lời giọng buồn buồn. “Họ không làm vậy được.” “Ðem mấy cái ghế lên Annie. Ðược, họ làm được. Họ sẽ cứ làm thôi.” Annie dằn dằn ngón tay chỉ thẳng vào mặt Joseph. “Ông nhớ lời tôi,” bà nói giọng giận dữ. “Dân chúng sẽ không ưa bọn họ nếu Alex bị hại. Dân chúng thích Alex. Anh ấy có bao giờ hại ai chưa? Trả lời tôi đi.” “Chưa,” Joseph nói. “Ðó! Thấy không! Nếu họ hại Alex, dân chúng sẽ nổi điên, tôi cũng nổi điên. Tôi không thể chịu đựng được!” “Bà sẽ làm gì?” Joseph hỏi. “Làm sao hả, tôi sẽ giết vài đứa bọn họ.” Annie nói. “Rồi họ sẽ bắn bà,” Joseph nói. “Cho họ bắn! Tôi nói ông nghe, Joseph, chuyện có thể đã đến lúc quá sức, đi rầm rập ra vô suốt cả đêm, bắn người ta.” Joseph chỉnh vị trí của cái ghế ở đầu bàn, ông trở nên kì bí như một người đang mang một âm mưu trong đầu. Ông nói nhỏ, “Annie.” Bà ngừng lại, cảm giác được giọng nói khác lạ, bước tới gần Joseph. Ông nói, “Bà giữ bí mật được không?” Bà nhìn Joseph với hơi chút thán phục, vì ông chưa từng có một bí mật nào. “Ðược, chuyện gì vậy?” “William Deal và Walter Doggel bỏ trốn tối qua.” “Bỏ trốn? Ði đâu?” “Họ tới Anh quốc, bằng ghe.” Annie thở phào vừa mừng vừa lo xa. “Có ai biết không?” “À, không ai biết,” Joseph nói. “Mọi người biết, trừ −” ông đưa ngón cái chỉ lên trần nhà. “Họ đi khi nào? Sao tôi không nghe nói?” “Lúc ấy bà bận.” Giọng nói và khuôn mặt của Joseph trở nên lạnh lùng. “Bà biết Corell không?” “Biết.” Joseph tới gần Annie. “Tôi nghĩ hắn sống không được lâu đâu.” “Ông nói sao?” Annie hỏi. “Thì người ta đồn vậy.” Annie thở ra bớt căng thẳng, “À...” Cuối cùng Joseph đưa ý kiến của mình. “Dân chúng cùng đoàn kết với nhau,” ông nói. “Họ không chịu bị thua trận. Sẽ có chuyện xảy ra. Bà cứ mở mắt chờ xem. Sẽ có việc cho bà đó.” Annie hỏi, “Còn Ðức ông thì thế nào? Ông ấy sẽ làm gì? Ðức ông sẽ đứng về phía nào?” “Không ai biết,” Joseph nói. “Ông ấy không nói gì hết.” “Ông ấy sẽ không chống lại chúng ta.” Annie nói. “Ông ấy không nói,” Joseph nói. Tay nắm ở cánh cửa bên trái xoay, Thị trưởng Orden chậm chạp bước vào. Ông trông mệt mỏi, già nua. Bác sĩ Winter bước theo sau ông. Orden nói, “Làm tốt đó, Joseph. Cám ơn Annie. Trông được lắm.” Họ đi ra, nhưng khi đã qua khung cửa Joseph còn ngoái lại nhìn một lát. Thị trưởng Orden bước tới lò sưởi xoay người lại sưởi ấm phía sau lưng. Bác sĩ Winter kéo chiếc ghế ở đầu bàn và ngồi xuống. “Tôi tự hỏi tôi sẽ giữ được chức Vụ này bao lâu nữa?” Orden nói. “Dân chúng không hoàn toàn tin tưởng ở tôi, cả kẻ địch cũng vậy. Tôi tự hỏi điều đó có tốt không.” “Tôi không biết.” Winter nói. “Ngài tin tưởng ở chính mình chứ? Trong lòng ngài có gì hoài nghi không?” “Hoài nghi? Không. Tôi là thị trưởng. Có nhiều điều tôi không hiểu.” Ông chỉ vào cái bàn. “Tôi không biết tại sao họ mở phiên xử ở đây. Họ định xử Alex Morden về tội giết người. Anh còn nhớ Alex? Anh ta có cô vợ xinh xắn, Molly.” “Tôi nhớ,” Winter nói. “Cô ta lúc trước dạy tiểu học. Vâng tôi nhớ. Cô ta xinh lắm. Cô bực mình mỗi khi có việc cần phải đeo kính. Phải, tôi cho là Alex giết một sĩ quan, đúng vậy. Không ai thắc mắc gì về chuyện ấy.” Thị trưởng Orden chua chát nói. “Không ai thắc mắc. Nhưng sao họ xử anh ta? Sao họ không bắn anh ta đi? Ðây không phải là vấn đề nghi ngờ hay khẳng định, công lý hay bất công. Không có những vấn đề đó ở đây. Tại sao họ phải xử anh ta – và ở trong nhà tôi?” Winter nói, “Tôi đoán là chuyện đó chỉ để làm màu thôi. Có một quan niệm về vấn đề này: nếu anh hoàn tất được hình thức bên ngoài của sự việc, anh sẽ có nó, và đôi khi người ta thỏa mãn với hình thức bên ngoài của sự việc. Chúng ta có một đội quân – lính và súng ống – nhưng đó không phải là một lực lượng quân sự, ngài thấy không. Kẻ xâm lăng mở một phiên xử và hi vọng sẽ thuyết phục dân chúng là ở trong đó có công lý. Alex thực sự giết chết viên đại úy, ngài biết đó.” “Ðúng, tôi hiểu được,” Orden nói. Và Winter nói tiếp, “Nếu nó được đưa ra từ nhà của ngài, nơi mà người ta trông đợi công lý…” Ông bị cắt ngang bởi tiếng động từ chiếc cửa bên phải. Một thiếu phụ bước vào. Cô ta khoảng ba mươi và khá xinh đẹp. Cô cầm trên tay cặp mắt kính, ăn mặc giản dị nhưng tươm tất, khuôn mặt rất phấn kích. Cô nói nhanh, “Annie bảo tôi cứ vào, thưa ngài.” “Sao vậy? Dĩ nhiên,” Thị trưởng nói. “Cô là Molly Morden?” “Vâng, thưa ngài. Họ nói là Alex sẽ bị đưa ra xử và bị bắn.” Orden nhìn xuống sàn nhà một lúc, Molly nói tiếp, “Họ nói ngài sẽ tuyên án anh ấy. Chính ngài sẽ đưa ra lời phán quyết anh ấy.” Orden ngước lên, giật mình. “Cái gì? Ai nói vậy?” “Dân chúng trong thị trấn.” Cô đứng thẳng người lên, cô hỏi, nửa Van xin, nửa yêu cầu, “Ngài sẽ không làm chuyện ấy, phải không, thưa ngài?” “Làm sao dân chúng biết những gì ta còn chưa biết?” ông nói. “Ðó là một bí mật lớn,” bác sĩ Winter nói. “Một bí mật đã từng gây phiền phức cho các nhà cai trị trên khắp thế giới – làm sao dân chúng biết. Hiện giờ nó đang gây phiền phức cho quân đội xâm lăng, tôi nghe nói, làm sao tin tức lọt qua được hệ thống kiểm duyệt, làm sao sự thật có thể tranh đấu để thoát ra được vòng kiểm soát. Thật là một bí mật lớn.” Cô gái ngước nhìn lên, lúc này trong phòng bỗng dưng tối đi, và cô có vẻ sợ hãi. “Có mây che,” Cô nói. “Nghe nói có trận tuyết sắp kéo đến, cũng nghe nói tuyết sẽ rơi sớm.” Bác sĩ Winter đến bên cửa sổ hé mắt nhìn lên trời, ông nói, “Phải, có một đám mây lớn; có thể nó sẽ bay qua.” Thi trưởng Orden bật một ngọn đèn, ánh đèn tỏa ra một quầng sáng nhỏ. Ông lại tắt ngọn đèn và nói, “Một ngọn đèn vào ban ngày là một vật cô đơn.” Molly lúc này lại bước tới gần ông. “Alex không phải là kẻ giết người,” cô nói. “Anh ấy là một người nóng nảy, nhưng anh ấy chưa bao giờ vi phạm pháp luật. Anh ấy là một người được người khác nể vì.” Orden đặt tay lên vai cô và nói, “Ta biết Alex từ lúc anh ấy còn là một cậu bé. Ta biết cha và ông nội anh ấy. Ông nội anh ấy ngày xưa là một người săn gấu. Cô có biết không?” Molly không để ý đến lời ông. “Ngài sẽ không tuyên án Alex chứ?” “Không,” ông nói. “Làm sao ta có thể tuyên án anh ấy được?” “Dân chúng nói ngài sẽ làm điều đó, để giữ trật tự.” Thị trưởng Orden đứng phía sau chiếc ghế tay ông nắm chặt thành ghế. “Dân chúng có muốn trật tự không, Molly?” “Tôi không biết,” cô nói. “Họ muốn tự do.” “Ðược, họ có biết làm sao thực hiện điều đó không? Họ có biết phương cách nào để đương đầu với một kẻ địch có vũ trang?” “Không,” Molly nói. “Tôi nghĩ là không.” “Cô là một cô gái thông minh, Molly; cô có biết không?” “Không, thưa ngài, nhưng dân chúng cảm thấy họ bị chà đạp nếu họ phải phục tùng. Họ muốn chứng minh với những người lính rằng họ không thể bị chà đạp.” “Họ không có cơ hội để đánh trả. Họ không thể nào đánh nhau với súng máy,” Bác sĩ Winter nói. Orden nói, “Khi cô biết họ muốn làm gì cô sẽ nói cho ta nghe chứ, Molly?” Cô nhìn ông với vẻ nghi ngờ. “Vâng...” cô nói. “Ý cô muốn nói ‘không’. Cô không tin tưởng ta.” “Nhưng còn Alex thì sao?” Cô hỏi. “Ta sẽ không tuyên án anh ấy, anh ta không phạm một tội nào hết đối với dân chúng.” Thị trưởng nói. Molly lúc này ngập ngừng. Cô nói, “Họ sẽ... họ sẽ giết Alex hay sao?” Orden nhìn chăm chăm vào cô và ông nói, “Con đáng thương, con đáng thương của ta.” Cô giữ người thẳng ngắt, “Cám ơn.” Orden bước đến gần cô, cô nói yếu ớt, “Ðừng chạm Vào tôi. Xin đừng chạm vào tôi.” Ông buông thõng tay xuống. Cô đứng yên một lát, rồi gượng gạo quay mình đi ra cửa. Cô vừa đóng cửa lại, Joseph bước vào. “Xin lỗi, thưa ngài. Ông đại tá muốn gặp ngài. Tôi nói ngài đang bận. Tôi biết cô ấy ở đây. Phu nhân cũng muốn gặp ngài nữa.” Orden nói, “Mời phu nhân vào.” Joseph đi ra và phu nhân vào ngay sau đó. “Tôi không biết làm sao quản lý một cái nhà,” bà mở đầu; “Có quá nhiều người ở trong cái nhà này, làm sao mà chịu nổi. Annie lúc nào cũng cáu kỉnh.” “Suỵt!” Orden nói. Phu nhân chưng hửng nhìn ông. “Tôi không biết...” “Suỵt!” ông nói. “Sara, tôi muốn bà tới nhà Alex Morden. Bà hiểu không? Tôi muốn bà ở bên cạnh Molly Oden; lúc này cô ấy cần bà. Ðừng nói gì, chỉ ở bên cạnh thôi.” Phu nhân nói, “Tôi có cả trăm việc...” “Sara, Tôi muốn bà ở bên cạnh Molly Orden. Ðừng để cô ấy đơn độc một mình. Ði đi.” Bà tư từ hiểu ra. “Vâng,” bà nói, “Vâng tôi đi. Ðến lúc nào mới xong?” “Tôi không biết,” ông nói. “Tôi sẽ cho Annie đến báo.” Bà hôn phớt lên má ông và đi ra. Orden bước đến bên cửa và gọi, “Joseph, mời ngài Ðại tá vào.” Lanser vào. Bộ quân phục vừa mới được ủi thẳng, bên thắt lưng ông đeo một thanh kiếm nhỏ dùng làm vật trang trí. “Chào ngài thị trưởng, tôi muốn được cùng ngài đàm luận thân hữu.” Ông liếc nhìn về phía bác sĩ Winter, “Tôi thấy tôi nên nói chuyện riêng với ngài.” Winter chậm rãi bước tới cửa, lúc ông vừa đến cửa Orden gọi, “Bác sĩ!” Winter quay lại, “Vâng?” “Tối nay ông sẽ trở lại chứ?” “Ngài có việc cần tôi làm?” Bác sĩ hỏi. “Không... không, Tôi chỉ không thích ở đơn độc một mình.” “Tôi sẽ quay lại,” Bác sĩ nói. “Và này, bác sĩ, ông nghĩ Molly trông ổn chứ?” “Ồ, tôi nghĩ không sao. Hơi bị kích động, tôi đoán vậy. Nhưng cô ấy vốn thuộc một dòng dõi ngoan cường. Cô ấy thuộc dòng họ Kenderly, ngài hẳn biết.” “Tôi quên,” Orden nói. “Vâng, cô ấy thuộc dòng họ Kenderly, đúng đấy chứ?” Bác sĩ Winter đi ra và nhẹ tay đóng cửa lại. Lanser lịch sự đứng đợi. Ông chờ xem cánh cửa đóng lại. Ông nhìn đến chiếc bàn và những chiếc ghế sắp quanh nó. “Tôi không thể bày tỏ hết cho ngài rõ là tôi rất lấy làm đáng tiếc về việc này. Tôi không muốn nó xảy ra.” Thị trưởng cúi người đáp lại, Lanser nói tiếp, “Tôi thích ngài Và tôi cũng nể trọng ngài, nhưng tôi có công tác phải làm. Ngài chắc chắn hiểu điều đó.” Orden không trả lời. Ông nhìn thẳng vào mắt Lanser. “Chúng tôi không hành động đơn độc hay tự mình đưa ra phán quyết.” Sau mỗi câu nói Lanser chờ câu trả lời, nhưng không có lời nào đáp lại cả. “Ðã có luật lệ đặt ra cho chúng tôi, những luật lệ được đưa ra từ thủ đô. Người này đã giết một sĩ quan.” Cuối cùng Orden trả lời, “Tại sao các ông không bắn anh ta đi? Lúc bấy giờ chính là lúc làm việc đó.” Lanser lắc đầu, “Nếu tôi đồng ý với ngài việc ấy cũng không có gì khác. Ngài cũng như tôi đều biết rõ mục đích của sự trừng phạt phần lớn là để ngăn chận mầm mống của tội phạm. Do vậy, vì trừng phạt là để nhắm đến những kẻ khác hơn là kẻ bị trừng phạt, nó cần phải được công bố. Nó còn cần phải được dàn dựng để công diễn.” Ông luồn một ngón tay vào dây thắt lưng, lật thanh kiếm nhỏ. Orden quay đi và nhìn ra ngoài cửa sổ, bên ngoài bầu trời tối mù. “Sẽ có tuyết tối nay,” ông nói. “Thị trưởng Orden, ngài biết mệnh lệnh của chúng tôi là không thể lay chuyển. Chúng tôi cần phải lấy được than đá. Nếu dân của ngài không có trật tự, Chúng tôi phải tái lập trật tự bằng vũ lực.” Giọng nói của ông gay gắt. “Nếu cần chúng tôi sẽ phải bắn người. Nếu ngài muốn cứu giúp dân chúng của ngài khỏi bị giết hại, ngài phải giúp chúng tôi duy trì trật tự. Hiện nay chính quyền của chúng tôi coi là một hành động khôn ngoan nếu lệnh trừng phạt được ban bố từ nhà cầm quyền địa phương. Ðiều đó giúp cho tình thế được thêm trật tự.” Orden nói nhỏ, “Vậy là dân chúng biết. Ðó là điều bí mật.” Và ông nói to hơn, “Ông muốn tôi tuyên án tử hình Alexander Morden ở đây?” “Phải, và ngài sẽ ngăn chận nhiều cuộc đổ máu sau đó nếu ngài làm như thế.” Orden đến bên chiếc bàn, kéo cái ghế ở đầu bàn và ngồi xuống. Ông bỗng nhiên trở thành giống như quan tòa Và Lanser làm kẻ bị cáo. Ông gõ gõ ngón tay lên mặt bàn. Ông nói, “Các ông và chính quyền của các ông không thấu hiểu được. Trên toàn thế giới, chỉ có chính quyền của các ông cùng dân chúng trải qua hết thất bại này đến thất bại khác hàng thế kỉ và mỗi lần như vậy chỉ vì các ông không hiểu được người dân.” Ông ngừng. “Cái nguyên tắc này không dùng được. Trước tiên tôi là thị trưởng. Tôi không có quyền tuyên án tử hình. Không có ai trong cộng đồng dân cư này có quyền đó. Nếu tôi làm Vậy tôi sẽ phá vỡ luật pháp tương tự như các ông đã làm.” “Phá vỡ luật pháp?” Lanser hỏi. “Các ông giết sáu người khi các ông đến đây. Với luật pháp của chúng tôi các ông đã phạm tội giết nguời, tất cả các ông. Tại sao các ông lại phải đưa ra chuyện phi lý về mặt luật pháp như vậy, ngài đại tá? Giữa chúng tôi và các ông không có luật pháp gì hết. Ðây là chiến tranh. Ông có biết là các ông sẽ phải giết tất cả chúng tôi hoặc là chúng tôi khi đó sẽ giết tất cả các ông? Các ông đã hủy diệt luật pháp khi các ông đến đây, và một thứ luật mới đã thay thế. Ông có biết thế không?” Lanser nói, “Tôi có thể ngồi được không?” “Tại sao ông phải hỏi? Ðó lại là một lời nói dối khác. Ông có thể khiến tôi đứng nếu ông muốn.” Lanser nói, “Không, có một sự thật dù cho ngài có tin hay không; với tư cách cá nhân, tôi tôn trọng ngài và chức vụ của ngài, và” − ông tựa trán vào bàn tay một lát − “ngài thấy đó, tôi, một người với một số tuổi tác và kí ức nào đó thật không có một ý nghĩa gì hết. Tôi có thể đồng ý với ngài, nhưng rồi điều ấy cũng không thay đổi gì cả. Khuôn mẫu chính trị và quân sự tôi đang phục vụ có những khuynh hướng và tập quán nhất định, chúng không hề thay đổi. Orden nói, “Và những khuynh hướng này đã chứng tỏ chúng sai lầm trong mọi trường hợp kể từ thuở khai thiên lập địa.” Lanser cười cay đắng, “Tôi, một cá nhân với những kí ức nhất định, có thể đồng ý với ngài, và cũng còn có thể bổ túc thêm rằng một trong những khuynh hướng của tinh thần và khuôn mẫu quân sự là khuynh hướng thiếu khả năng học hỏi, thiếu khả năng nhìn xa hơn việc giết người vốn là nhiệm vụ của nó. Nhưng tôi không phải là một kẻ phải tùy thuộc vào những kí ức của mình. Tên thợ mỏ kia phải bị bắn trước công chúng, bởi vì cái lý thuyết cho rằng những kẻ khác sẽ tự kiềm chế không giết hại người của chúng tôi.” Orden nói, “Vậy chúng ta không còn gì để nói nữa.” “Còn, chúng ta còn cần phải bàn thảo. Chúng tôi cần sự giúp đỡ của ngài.” Orden ngồi yên lặng một lúc, sau đó ông nói, “Tôi sẽ nói cho ông biết điều tôi muốn làm. Có bao nhiêu người cầm súng máy bắn vào những người lính của chúng tôi?” “Ồ, tôi đoán không quá hai mươi người.” Lanser nói. “Ðược lắm. Nếu ông bắn họ, tôi sẽ kết tội Morden.” “Ngài không đùa chứ!” đại tá nói. “Tôi nói chuyện nghiêm túc.” “Chuyện này không thể được. Ngài biết rõ.” “Tôi biết,” Orden nói. “Và những gì ông hỏi không thể thực hiện được.” Lanser nói, “Ðúng ra là tôi đã biết. Corell rút cục sẽ phải làm Thị trưởng.” Ông ngước nhanh nhìn lên. “Ngài sẽ ngồi dự phiên xử chứ?” “Vâng, tôi sẽ dự. Ðể Alex không thấy quá cô đơn.” Lanser nhìn ông và nở một nụ cười buồn, “Chúng ta đang bắt tay vào việc, phải không?” “Phải,” thị trưởng nói, “một công việc bất khả thi, một công việc duy nhất trên thế giới không thể nào hoàn tất được.” “Và nó là?” “Bẻ gãy vĩnh viễn chí khí của con người.” Ðầu Orden hơi cúi thấp xuống bàn, ông nói, không ngẩng lên, “Trời bây giờ bắt đầu đổ tuyết. Nó không đợi đến đêm. Tôi thích cái mùi dịu ngọt, mát mẻ của tuyết.”