Một khi đã gấp rút lắm rồi, thời gian sẽ bất giác trôi qua nhanh hơn. Tháng năm tĩnh lặng không báo trước qua đi, tháng sáu phong trần mỏi mệt lại đến. Sau khi Hạ Lâm Hi hoàn thành xong kì thi cuối năm cũng là lúc sản phẩm đầu tiên công ty họ ra mắt thị trường. Sản phẩm nhắm đến ba mặt, bao gồm xử lý mã và watermark cho hình ảnh, phân tích và xử lý dữ liệu cá nhân, lưu trữ dữ liệu và bộ lọc quảng cáo. Có duyên ở chỗ, những chức năng trước làm vô cùng xuất xắc, còn chức năng cuối cùng cũng đạt được tiêu chuẩn nhất định. Ngoại trừ sản phẩm ra mắt này, bọn họ còn hoàn thành hợp đồng bên công ty điện tử. Sau khi đối tác nhận được rồi, họ không đưa ra bình luận ngay lập tức nhưng trải qua một tháng áp dụng vào thực tế, đôi bên đều cảm thấy hài lòng. Tưởng Chính Hàn rèn sắt khi còn nóng, anh bắt đầu mở rộng kinh doanh. Sử dụng phần vốn khởi dựng doanh nghiệp mua bản quyền một số phần mềm chuyên dụng. Hơn nữa còn nhờ vào các mối quan hệ của Tạ Bình Xuyên, nhận điện thoại của nhiều công ty khác nhau cho đến tận chiều, cổ họng cũng cảm thấy khô rát. Bôn ba suốt một tháng trời cuối cùng cũng có một lượng khách ban đầu. Nhưng số lượng khách vẫn ít đến đáng thương, giá cả cũng thấp nhất thị trường. Hạ Lâm Hi nghe được hiện trạng của họ cũng sốt ruột theo: “Chúng ta phải làm gì đây? Làm gì mới thu hút được khách hàng?” Nơi bọn họp họp bàn vẫn là trường học như trước. Trước mắt là ngày nghỉ hè, không ít bạn học đã về nhà, vậy nên sân trường thoáng đãng hơn so với trước, những chú chim sẻ xuyên qua rừng cây, tíu tít những âm thanh vui nhộn. Sáng tám giờ Mặt Trời đã rực rỡ, ánh nắng chạm vào đất êm. Cố Hiểu Mạn đứng dậy tại chỗ, đưa tay kéo tấm rèm: “Vấn đề thu hút khách hàng, mình cảm thấy, mấu chốt là ở chỗ, bây giờ… Chúng mình vẫn chưa có danh tiếng gì.” Cô ấy mang một chiếc váy hoa, buộc gọn tóc lên, tóc mang tai kẹp lại, vẫn có gì đó rất sinh viên. Nhưng cô ấy vẫn đeo đuổi lối suy nghĩ thương nghiệp, cố gắng nhìn mọi chuyện từ quan điểm của khách hàng: “Mình không hiểu sản phẩm của các cậu, cũng không hiểu các cậu có thể làm gì.” Trần Diệc Xuyên băng qua dãy ghế, ngồi bên cạnh Cố Hiểu Mạn, hơi nghếch đầu lên, nhìn vào máy tính của mình, nhưng trên màn hình không xuất hiện gì cả, không ai rõ cậu đang ngẩn ngơ chuyện gì. Từ góc nhìn của Cố Hiểu Mạn, có thể thấy chiếc mũi cao thẳng, gương mặt cân xứng của cậu. Tuy tính tình cậu không tốt nhưng cũng là một cậu chàng tuấn tú. Thế mà lúc này Cố Hiểu Mạn không còn tâm tư nghĩ chuyện yêu đương, cô tập trung cả vào hướng phát triển sản phẩm: “Mười mấy khách hàng của chúng ta đánh giá rất tốt, tuy nhiên suy nghĩ duy nhất của họ đó là muốn chúng ta khai thác thật nhanh, chóng hoàn thành hợp đồng.” Cố Hiểu Mạn nói: “Hơn nữa, khách hàng cũng không biết đến sản phẩm của chúng ta, mỗi ngày chỉ có vài cuộc điện thoại. Số lượng tiếp cận trên mạng không cao, quản cáo trên các diễn đàn cũng quá chậm.” Trần Diệc Xuyên hơi nhịp chân, sau đó ngắt lời cô: “Vậy bây giờ phải làm sao? Chẳng lẽ không có cách nào?” Cố Hiểu Mạn không nghĩ ra cách gì cả. Cô có thể tìm ra vấn đề không có nghĩa sẽ biết cách giải quyết. Cố Hiểu Mạn tự thấy ngượng ngùng, hai má cô ửng đỏ lên, giọng cũng cao hơn: “Sao cậu lại hỏi mình? Mình không biết phải làm sao cả…” Trần Diệc Xuyên vỗ nhẹ lên chân cô: “Vậy cậu nói nhiều thế làm gì?” Cố Hiểu Mạn mang váy, tay phải cậu chạm vào bắp đùi cô, tuy cách một lớp vải nhưng đầu óc cũng trở nên trống rỗng. Những lời Hạ Lâm Hi nói sâu đó, Cố Hiểu Mạn không tài nào nghe rõ. Trần Diệc Xuyên cũng không hiểu chuyện gì đang xảy ra, cậu vô ý nhìn cô, cười nói: “Lại ngẩn người rồi.” Cậu chống cằm, lười biếng bảo: “Bạn học Cố này, cậu hoàn hồn nhanh đi!” Còn chưa dứt lời, Cố Hiểu Mạn đã chỉnh trang lại các ngồi: “Chúng ta tiếp tục chuyện gì, bây giờ phải làm gì?” Hạ Lâm Hi mở điện thoại ra, liên tiếng: “Phải nghĩ cách thu hút khách hàng.” Cô tạm ngừng hai giây, ngẩng đầu nhìn họ: “Mình có hỏi một blog công chúng thuộc hàng V, một quảng cáo tầm vài trăm vạn, chúng mình không chi trả nổi” Tưởng Chính Hàn mới nói chuyện ở sau phòng học xong, anh đóng cửa lại, đến trước bàn Hạ Lâm Hi: “Khách hàng chủ yếu của chúng là là những xí nghiệp hạng trung.” Anh nói: “Trên các blog công chúng lớn hiện tại chưa ảnh hưởng quá mạnh đến mặt kinh doanh chuyên ngành.” Anh nói xong còn cười. “Quan trọng nhất là không đủ tiền. Trong phòng học tổng cộng có năm người bao gồm cả Tưởng Chính Hàn. Lão Dương là điển hình cho loại người chỉ biết kĩ thuật, không quan tâm đến thị trường, vậy nên anh ta chọn cách im lặng, chăm chú lắng nghe lời mọi người. Cố Hiểu Mạn không nghĩ ra cách, Trần Diệc Xuyên cũng chẳng biết gì, tay Hạ Lâm Hi đặt bút viết, một lúc lâu sau đáp: “Cậu biết công ty Baidu có một Wikipedia riêng không? Wikipedia này là để tấn công ra thị trường nước ngoài. Cô thả bút trong tay xuống, giải thích: “Bình thường chúng ta tra cứu trên Baidu sẽ xuất hiện mục sửa chữa Wikipedia, có một phần giới thiệu doanh nghiệp, chỉ cần doanh nghiệp đó thanh toán tiền, họ có thể tự sửa chữa…” Tưởng Chính Hàn cúi đầu, chăm chú nhìn cô “Ý em là chủ động liên hệ với doanh nghiệp sao?” “Đúng vậy, người tiêu dùng không chủ động điện thoại cho công ty bởi vì anh không tác động đến họ, họ cũng không biết anh.” Hạ Lâm Hi trả lời. “Vậy nên em cảm thấy, chúng ta liên hệ các doanh nghiệp tầm trung là một bước đi có tiềm năng, chẳng qua nhân lực không đủ, lúc ban đầu sẽ rất khó khăn.” Trần Diệc Xuyên chau mày: “Hạ Lâm Hi, tôi nói với cậu cái này, chúng ta cần phải cải tiến sản phẩm thêm nữa mới chiếm lĩnh thị trường được. Tìm nhân viên không chỉ tìm nhân viên kĩ thuật mà còn phải tìm nhân viên nghiệp vụ nữa.” Cậu ta đặt máy tính lên đùi, cả người thoáng ngả ra nhưng sau lại thẳng lưng trở lại. Trên màn hình còn một đơn hàng giang dở, vẫn còn cuộc đối thoại sót lại, cậu lướt sơ qua, cảm khái: “Lộ mạn mạn kì tu viễn hề, ngô tương thượng hạ nhi cầu tác.” Tưởng Chính Hàn nói tiếp: “Tôi nỗ lực cùng cậu.” Anh vỗ vai Trần Diệc Xuyên, sau còn nói thêm: “Chúng ta cứ tiếp tục hạng mục ban trước, đều ủy thác lên Github, tự hoàn thành tại nhà nhé!” Anh khởi động máy tính, mở một trang mạng ra: “Bây giờ cũng đã có số lượng hợp đồng nhất định, cũng có nhu cầu kinh doanh, tôi định thuê một phòng làm việc, bắt đầu tuyển người.” Thuê một phòng làm việc, bắt đầu tuyển người. Câu nói này như một đợt bom vậy, bỗng nhiên nổ tan tành khiến tất cả mọi người đều ngẩng đầu. Người đầu tiên mở miệng, ấy vậy mà lại là lão Dương luôm im lặng: “Tưởng tổng, tình trạng kinh tế của công ty chúng ta, tôi vẫn biết sơ sơ…” Anh gãi đầu nói: “Tôi không nghi ngờ năng lực của công ty, khả năng lập trình của cậu tôi cũng đã thế, thế nhưng bây giờ… Không phải nên tiết kiệm tiền hay sao?” Lão Dương dùng từ vô cùng mềm mỏng, Trần Diệc Xuyên lại thẳng thửng: “Tưởng Chính Hàn, à không, gọi cậu là Tưởng tổng mới đúng. giá phòng Bắc Kinh không phải là chuyện đùa, cậu vừa phát tiền lương cho chúng tôi, vừa mua những trang thiết bị cần thiết, chúng ta còn dư dả gì sao? Tôi cũng thấy lo nữa là.” Người lo không chỉ mỗi Trần Diệc Xuyên mà còn có Cố Hiểu Mạn và Hạ Lâm Hi. Cố Hiểu Mạn là kế toán của công ty, trước giờ luôn cẩn thận, cần cù và trung thực. Cô vận dụng hết toàn bộ bài vở học trong môn chuyên ngành vào công việc, cẩn trọng vô cùng. Nhưng sự thật tàn khốc. Từ lúc mở công ty đến nay, tổng cộng mới có ba tháng nhưng chi ra thì nhiều, thu vào lại không bao nhiêu. Đối với sự phản đối của bạn bè, Tưởng Chính Hàn vẫn kiên trì: “Ngân sách dự kiến không đủ nhưng chỗ làm việc cần phải có. Mọi khi thái độ của anh luôn ôn hòa, đối xử với mọi người rất lịch sự, rất biết cách lắng nghe. Nhưng bây giờ lại sử dụng quyền hành của mình, không thể lay chuyển: “Các cậu nói đúng, giá phòng ở Bắc Kinh rất cao, cho nên vì chuyện tiền nong, tôi định thuê một căn hầm mà thôi.” Tưởng Chính Hàn mở máy tính, lấy ra một PPT đã chuẩn bị sẵn. “Tầng hầm này ở khu Hải Điện, cách chỗ các cậu không xa.” Tưởng Chính Hàn nói. “Cơ sở vật chất tạm ổn nhưng lại thiếu một cái điều hòa.” Còn chưa dứt lời, lão Dương là người đầu tiên ghé sát vào. Anh đẩy gọng kính lên, híp đôi mắt nhìn vào màn hình, nở nụ cười: “Đúng là rất được, nhìn nơi này sạch sẽ lại rộng rãi, đúng là tốt hơn so vói tưởng tượng của tôi nhiều.” “Tốt như vậy thật?” Trần Diệc Xuyên không tin, còn quay đầu xem xét, yêu cầu của cậu cao hơn so với lão Dương nên phải một lúc lâu sau mới nói: “Trang trí lại thì cũng không đến nỗi, chỉ là không có cửa sổ, không thấy ánh Mặt Trời, chắc không bị trúng gió đâu.” Hạ Lâm Hi không động đậy gì một lúc lâu mới bảo: “Nơi thoáng mát, trang trí đẹp, có ánh nắng Mặt Trời, có khả năng trúng gió, gần khu Hải Điện… Chúng ta không thuê nổi đâu.” Tưởng Chính Hàn còn chưa trả lời, lão Dương đã cướp lấy: “Không sao cả, không phải chỉ mới bắt đầu thôi sao, như vậy đã tốt lắm rồi. Tôi sẽ cố gắng tối ưu hóa sản phẩm, cho đến khi bản hoàn thiện nhất ra mắt.” Lời của lão Dương sục sôi tâm huyết. Năm nay anh mới tốt nghiệp đại học nhưng lại không quan tâm đến công việc, chỉ làm công cho Tưởng Chính Hàn. Không phải bởi vì Tưởng Chính Hàn là người tử tế mà những gì anh đưa ra rất tuyệt vời. Anh sẵn sàng chi cổ phần cho lão Dương, tiền lương cũng hậu hĩnh không kém. Chiến tranh Hán Sở, người ta đều bảo Hạng vương phải xưng bá thiên hạ, Lưu Bang chỉ là kẻ xó chợ đầu đường. Nhưng trong sách Sử chó ghi, mỗi khi Hạng vương quyết định ban thưởng cho thuộc hạ, cầm ấn trên tay hạ xuống rồi vẫn luyến tiếc đất phong. Tưởng Chính Hàn nghĩ rằng, cách xử sự là một trong những đạo lý quan trọng nhất chuyện khởi nghiệp. Trong tay anh có quyền hành, chi bằng cứ chia ra cho mỗi người trong công ty, để tạo dựng hy vọng và lợi ích, mong họ sẽ gắn bó lâu dài. Nghỉ hè là lúc tuyển nhân viên, anh rất quan trọng điều này. Bấy giờ đã sang tháng bảy, cả thành phố đều bị nướng chín trong cái nắng gay gắt. Một ngày nóng đến ba mươi độ, nắng cam rực như lời cảnh báo của thời tiết. Còn ở trong tầng hầm, căn bản không thấy được ánh nắt gay gắt bên ngoài. Tường dày màu trắng khuát lấp tầm nhìn, trên chiếc bàn gỗ dài bày toàn là máy tính. Có lẽ bởi vì không thấy ánh sáng nên đèn treo phát huy công dụng đến mức tối đa. Tưởng Chính Hàn tự bỏ tiền túi ra trang bị một chiếc máy điều hòa, hệ thống lọc nước và điện thoại cố định. Tất nhiên anh không chỉ chuẩn bị nhiều đấy, ngoại trừ tuyển nhân viên bên ngoài, anh còn lôi bạn cùng phòng Đoạn Ninh, Tiễn Thần và Chu Vân Phi đến đây. Ký túc xá đại học của Tưởng Chính Hàn tổng cộng có bốn người. Hiện tại đang lúc nghỉ hừ, cả ba người bọn họ đều đang tìm chỗ thực tập. Chẳng qua do Đoạn Ninh lười về nhà, chỉ có hai người còn lại là thật sự muốn làm việc. Ngày đầu tiên đến tầng hầm, cả người Tiễn Thần sục sôi nhiệt huyết: “Đỉnh quá! Tưởng đại thần, cậu thật sự rất giỏi!” Nói xong, cậu còn bá vai Tưởng Chính Hàn: “Không không, mình phải gọi là Tưởng tổng mới đúng.” Trong tầng hầm, tiếng lạch cạch của bàn phím viết thuật toán mãi vang lên. Trong tiếng dồn dập này, Tưởng tổng trả lời: “Cậu gọi mình là gì đều được cả.” Sau đó anh nói. “Mình còn một số việc, tạm biệt trước nhé.” “Chúng mình là ai chứ, khách sao vậy làm gì.”Tiễn Thần vỗ đùi nhưng vẫn thấy ngại. “Lễ Quốc Khánh năm trước chúng ta đến Quế Lâm chơi, lúc về không nói chuyện nhiều với cậu nữa. Cậu biết rồi đó, ba mẹ mình là dân kinh doanh, có thể giải quyết vấn đề tiền bạc nhưng mình lại không quan tâm đến máy tính cho lắm. Nguyên cả học kì hai này, mình vẫn dốt đặc cán mai.” Tiễn Thần cứ nghĩ Tưởng Chính Hàn muốn cậu ta viết chương trình vậy nên thành thật khai báo: “Chúng mình nói rõ ràng trước đã ha. Công ty của cậu mình rất muốn tham gia, nhưng kĩ thuật của mình không ổn, suy nghĩ chậm, tốc độ gõ máy không bằng anh, khả năng thì miễn bàn…” Tiễn Thần còn chưa thổ lộ xong, Tưởng Chính Hàn đã cười phá lên. Anh bá vai cậu, giống như đang nói chuyện với anh em ruột thịt, còn thành thật nói: “Mình không ép cậu viết chương trình, đổi lại cậu thương lượng với khách hàng hộ mình được không?” (1) Baidu: Công ty hữu hạn kĩ thuật mạng trực tuyến Bách Độ (Bắc Kinh) (2) Wikipedia: Bách khoa toàn thư. (3) PPT: Power Point. (4) Lộ mạn mạn kì tu viễn hề, ngô tương thượng hạ nhi cầu tác: Quản bao nước thẳm non xa, Ðể ta tìm kiếm cho ra bạn lòng! – Trích trong bài Ly Tao – Khuất Nguyên.