Thứ Nữ Công Lược

Thập Nhất Nương có chút ngoài ý muốn, cười nói “Cháu gái nhà mẹ đẻ ta tới, ngươi nói với Ngũ phu nhân một tiếng, chờ chúng ta đi đến chỗ Thái phu nhân thỉnh an xong, ta sẽ tới đó”. Nha hoàn kia nghe vội nói “Chúc mừng phu nhân” cười nói “Phu nhân nhà nô tỳ hai ngày trước còn hỏi Đại biểu tiểu thư bao giờ thì tới đây. Vừa đúng lúc, nô tỳ đi bẩm báo với phu nhân một tiếng. Phu nhân nhà nô tỳ biết, không biết sẽ cao hứng như thế nào đây?” Lại nói “Tứ phu nhân để Đại biểu tiểu thư thỉnh an xong thì quay về thôi, tránh cho phu nhân nhà nô tỳ biết vậy lại gọi nô tỳ trở lại mắng nô tỳ không hiểu quy củ”. Nàng đây là mượn tên Ngũ phu nhân coi trọng Anh Nương. Thập Nhất Nương cười cười cũng không có ngăn cản. Chỉ chốc lát Anh Nương rửa mặt trang điểm đi ra ngoài. Hai búi tóc đơn giản hình xoắn ốc cài hai hạt ngọc trai, mặc áo hoa bối tử màu xanh lá mạ cùng màu xanh nhạt ở biên, váy màu trắng, không mềm yếu quá mà còn khá phóng khoáng. Thập Nhất Nương cười cùng nàng đi đến chỗ của Thái phu nhân. Qua một tuổi Oánh Oánh đã có thể vịn vào đồ bước đi. Thái phu nhân để cho người cho nàng lên giường gạch, nàng đang vịn kháng bàn bước đi. Nhìn thấy Thập Nhất Nương nàng ngẩn khuôn mặt nhỏ nhắn lên, gọi “tổ mẫu”, nhưng bởi vì phát âm còn chưa rõ, chữ “tổ” hàm hàm hồ hồ, chữ “mẫu” lại rất rõ, giống như là gọi “Mẫu thân” làm cho mọi người đễu cười một trận. “Ta lần đầu tiên gặp cô cô cháu, nàng cũng tầm tuổi cháu” Thái phu nhân lôi kéo tay Anh Nương nói chuyện “Chớp mắt một cái, các cháu đều lớn như vậy rồi. Ta cũng già rồi!”. Nói xong lời cuối thì sụt sịt khóc. “Khổng Tử nói lục thập nhĩ thuận, thất thập nhi tòng tâm sở dục bất du củ” (Trích trong câu nói của Khổng Tử mà học trò ông ghi lại trong Luận ngữ: “Ngô thập hữu ngũ nhi chí vu học, tam thập nhi lập, tứ thập nhi bất hoặc, ngũ thập nhi tri thiên mệnh, lục thập nhi nhĩ thuận, thất thập nhi tòng tâm sở dục bất du củ” Nghĩa là: “Ta mười lăm tuổi để hết tâm trí vào việc học, ba mươi tuổi tự lập thân, bốn mươi tuổi không nghi hoặc điều gì, năm mươi tuổi biết mệnh trời, sáu mươi tuổi nghe lời người là hiểu được, bẩy mươi tuổi muốn điều gì là tùy tâm mình mà không vượt ra khuôn phép, quy củ”). Anh Nương cười nói “Chúng con còn vô cùng hâm mộ ngài đây này”. Thái phu nhân nghe thế cười ha hả “Ngươi đứa nhỏ này, không ngờ đã đọc qua lời của Khổng Tử rồi” Không ngừng vỗ tay, thần sắc rất vui vẻ “Liền ở lại chỗ ta dùng bữa tối đi. Để ta cho Hâm biểu tỷ học theo” Lại vừa chỉ vào Hạng thị “Cháu cũng ở lại”. Sau đó cho người đi gọi Khương thị “Mang theo Đình ca nhi, cùng nhau tới đây dùng bữa tối đi”. Anh Nương nhân cơ hội nhìn Thập Nhất Nương một cái. Thấy Thập Nhất Nương nhìn mình khẽ cười, liền cười đáp ứng “Vâng”. Thái phu nhân thấy vậy quở trách “Cháu không phải nhìn nàng. Ta muốn giữ cháu lại nàng cũng không dám không đồng ý”. Hôm nay Thập Nhất Nương cũng không phải là Thập Nhất Nương năm đó, mười năm chủ trì việc bếp núc phủ Vĩnh Bình Hầu, dám trước mặt nàng nói như vậy chỉ có Thái phu nhân. Cả nhà nghe như vậy lại cười một trận. “Lòng Thái phu nhân quá thiên vị!” Có người cười vén mành lên đi vào “Chỉ nghĩ đến con trai, con “dâu” của Tứ tẩu, con cũng chưa dung bữa tối đây này”. Mọi người theo tiếng nói nhìn lại, thấy một thiếu phụ mặc bộ hoa bối tử hoa hồng đỏ trên nền vải vàng, trải búi tóc kiểu mẫu đơn, cười khanh khách đi vào. Anh Nương thấy trên tay nàng mang chuỗi vòng Bích Tỉ Thạch, từng ngón tay lớn nhỏ đều sơn màu xanh da trời, tướng mạo phi phàm. Liền biết vị này chính là Ngũ phu nhân của Vĩnh Bình Hầu phủ. Ngũ phu nhân liền chỉ về Hâm tỷ đi theo phía sau “Đây là Nhị biểu tỷ của cháu” Lại chỉ Thành ca nhi “Đây là Bát biểu đệ của cháu”. Hai tiểu cô nương chào nhau, Thành ca nhi lại lôi kéo anh Nương nói “Đại biểu tỷ, tỷ là ngồi thuyền tới hay là ngồi xe tới?”. Anh Nương sửng sốt, cười nói “Tỷ là ngồi xe đến Hàng Châu, lại từ Hàng Châu ngồi thuyền tới Thông Châu, sau đó lại ngồi xe đến Yên Kinh”. Thành ca lộ ra ánh mắt hâm mộ. Ngũ phu nhân liền cầm tay Anh Nương “Cháu đừng quản hắn! Từ khi Thất biểu đệ cháu ra cửa một chuyến, Bát biểu đệ của cháu ngày nào cũng lầm bầm khi nào thì giống như Thất biểu đệ cháu, đi chơi xa một chuyến cho phải”. Đây là việc nhà Từ gia, Anh Nương chỉ khẽ cười. Mọi người phân biệt chủ thứ ngồi xuống, Khương thị mang theo nhũ nương ôm Đình ca nhi đến. Kể từ sau khi Thập Nhất Nương nói một phen, nàng đột nhiên trầm mặc xuống. Dưới mí mắt có nhiều quầng thâm. Mọi người chỉ nghĩ nàng bị như vậy là do hài tử, Thái phu nhân thậm trí nói “Người trẻ tuổi, thân thể quan trọng hơn. Nếu không cháu đem Đình ca nhi đến chỗ ta ở mấy ngày”. “Ngài lớn tuổi, ngay cả Lục thúc cũng không có ồn ào ngài. Làm sao để cho Đình ca ầm ĩ ngài”. Nàng uyển chuyển cự tuyệt, nhưng người thì dần dần gầy gò đi. Nàng có chút câu lệ, hành lễ với các trưởng bối, vừa cười cùng Anh Nương nói ít chuyện hình thức, tiếp xúc không quá thân mật cũng không quá lành đạm, lộ ra vẻ rất bề bộn. Anh Nương không khỏi âm thầm thấy kỳ lạ. Năm ngoái lúc lễ mừng năm mới, nhìn thấy Tứ biểu tẩu như châu báu tụ sắc, tiếng nói trong sáng, thần sắc rực rỡ, bất quá qua một năm quang cảnh, lại sinh đích trưởng tôn, chính là thời điểm dệt hoa trên gấm, làm sao ngược lại thần sắc cô đơn, có mấy phần tiều tụy. Nàng cười lên tiếng hành lễ, Khương thị cởi trên tay một vòng Bích Tỉ Thạch cho nàng làm lễ ra mắt. Thái phu nhân thấy mọi người một nhà cùng cười, liền gọi Đỗ mama dùng bữa. Mọi người vây quanh Thái phu nhân đi Đông Sảo Gian đến Yến Tức Thất. Dùng xong bữa tối, mấy tiểu tử ghé vào trước mặt Thái phu nhân nói chuyện, Ngũ phu nhân hướng về Thập Nhất Nương nháy mắt (ý ra hiệu cho Thập Nhất Nương). Hai người đứng ở Thính Đường phía Tây giữa tấm bình phong và cửa, người trong nhà vừa ngẩn đầu đã nhìn thấy các nàng, các nàng cũng có thể nhìn thấy tình cảnh trong nhà, làm ra bộ dạng trưởng bối cho vãn bối không gian để nói chuyện. “Có người giới thiệu cho Hâm tỷ nhi nhà chúng ta một gia đình. Muội chưa đưa ra được chủ ý, muốn tìm Tứ tẩu thương lượng một chút”. Thần sắc rất là do dự. Thập Nhất Nương theo nàng, hạ nhỏ giọng nói chuyện “Ngũ đệ muội nói một chút về người này đi!” “…Họ Lục, tên một chữ Hiền, phụ thân là Tằng Nhâm là Hữu Vệ Chỉ Huy Sứ kỵ binh dũng mãnh, thời điểm theo Tứ ca viễn chinh Tây Bắc thì tử trận. Chiếu lệnh phong là Thiên Tân Vệ Đồng Trị. Nghe nói dung mạo tuấn tú, am hiểu cung mã lại tinh thông kinh sử. Người được phái đi hỏi thăm nói tuy rằng năm nay đã mười tám tuổi. Vị Lục công tử này ánh mắt rất cao, vẫn muốn tìm được người tâm đắc. Hâm tỷ nhi nhà chúng ta, cái khác không dám nói, nhưng mà tướng mạo là nắm chắc…” Ngũ phu nhân vừa nói vừa nhìn Thập Nhất Nương một cái “ Muội cùng người làm mai ước định hai ngày nữa gặp nhau xem mặt, muốn nhờ Tứ tẩu cùng nhìn một chút_____ Tứ tẩu không giống muội, dẫu gì cũng làm mai mấy lần, có kinh nghiệm”. Nguyên lai là vì việc này. “Tốt” Thập Nhất Nương cười nói “Thiên tân vệ lại là Đại vệ Đồng Trị, hẳn là ngũ phẩm, tuy là lấy chồng ở xa nhưng Thiên Tân cánh Yên Kinh quá lắm năm, sáu ngày lộ trình, dịch đường thông (trạm dịch, đường xá thuận tiện) đi cũng dễ dàng. Lục công tử tướng mạo tốt lại có tài học, vừa có chức quan…” Nàng khẽ gật đầu “Cùng Hâm tỷ nhi nhà chúng ta coi như ông trời tác lợp cho rồi”. Ngũ phu nhân cười, hai đầu lông mày có phần đắc ý. Mất hai năm, cuối cùng cũng tìm cho nữ nhi một gia đình tốt đẹp. “Tứ tẩu, tẩu xem, chỗ xem mặt ở Tướng Quốc Tự tốt hay là định ở Từ Nguyên Tự tốt?”. “Người làm mai có ý ra sao?” Thập Nhất Nương cười nói “Nếu là không có thích hợp, không bằng nghe an bài của người làm mai”. Ngũ phu nhân cười lắc đầu “Muội chính là không muốn làm theo an bài của người làm mai. Ai biết trong chuyện này có điều gì kỳ quặc”. Nàng đã nói về một giai thoại: “…Đến ngày xem mặt, nhà trai cưỡi ngựa, nhà gái cầm quạt che khóe miệng. Đợi đến đêm động phòng hoa chúc, vén lên khăn voan mới phát hiện, nữ thì miệng vâu như mồm khỉ, trai thì cà thọt”. Thập Nhất Nương không nhịn được khẽ cười lên. “Hai người các con đang nói gì đó?” Thái phu nhân nghe thấy cười nói “Len lén lặng lẽ ở đó vui mừng a!”. “Đang nói đùa ạ!” Ngũ phu nhân cùng Thập Nhất Nương nhìn nhau cười một tiếng đi tới “Lúc nào một mình con sẽ nói cho ngài nghe” Ngũ phu nhân đi tới, Khương thị đang ngồi bên cạnh Thái phu nhân vội vàng đứng lên nhường chỗ. Ngũ phu nhân cũng không khách khí, cười ngồi xuống, nhận lấy mỹ nhân chùy trên tay tiểu nha hoàn, nhẹ nhàng giúp Thái phu nhân đấm bóp “Tránh cho những tiểu nha đầu ở ngoài cửa nghe nén đi”. Thái phu nhân ha hả cười. Thập Nhất Nương hỏi Khương thị: “Nghe Bảo Châu nói, mấy ngày hôm nay con ngủ không được? Hiện tại đã tốt hơn chút nào chưa? Có muốn mời Đại phu xem một chút không?” Bị mẹ chồng dạy dỗ, lòng không thụ giáo, còn làm ra vẻ ăn không ngon ngủ không yên, chẳng phải là nói mẹ chồng dạy dỗ không đúng sao. Khương thị vội nói “Con không có việc gì. Có thể là mùa xuân đến, gây mệt mỏi vào xuân”. Thập Nhất Nương cười gật đầu “Ta ngẫm nghĩ, mấy ngày nữa đúng là tháng ba, đầu tháng ba rồi, tức là Nữ nhân lễ cũng là sinh nhật Giới ca. Giới ca đã đồng ý, giống như ngày thường, cả nhà cùng ăn chén mì trường thọ là được. Xuân yến ngày mùng ba tháng ba tốt nhất là cố gắng làm mới được. Cẩn ca nhi cùng Sân ca nhi còn chưa thu dọn sẵn sàng, Cha chồng con gửi thư nói trung tuần tháng ba sẽ hồi Yên Kinh. Ta nghĩ muốn trước khi Cha chồng con trở lại thu dọn Thanh Đình Cư chỉnh tề. Nếu thân thể con tốt cứ đến đây giúp ta làm tiệc chiêu đãi mùng ba tháng ba đi”. “Mẹ chồng” Khương thị kinh ngạc nhìn Thập Nhất Nương. Bất thức lư sơn chân diện mục, chích duyến sinh tại thử sơn trung (*). (*)Trích hai câu cuối trong bài thơ “Đề tay lâm bích” của Tô Đông Pha ( Tô Thức). 題西林壁 橫看成嶺側成峰， 遠近高低各不同。 不識廬山真面目， 只緣身在此山中。 Hán việt: Đề Tây Lâm bích. Hoành khan thành lĩnh trắc thành phong, Viễn cận cao đê các bất đồng. Bất thức Lư Sơn chân diện mục, Chỉ duyên thân tại thử sơn trung. Nghĩa là: Nhìn ngang thành dẫy, nhìn nghiêng thành chỏm, Do đứng xa, gần, cao, thấp, mà mỗi nhìn mỗi khác. Không biết mặt mũi thật của núi Lư nó thế nào, Ấy bởi người nhìn đang đứng ngay trong núi ấy. Dịch thơ: Đề trên tường chùa Tây Lâm (Người dịch: Nguyễn Khắc Phi). Nhìn ngang thành dài, nghiêng thành đỉnh, Cao, thấp, gần, xa, thấy khác ngay. Chẳng rõ Lư Sơn hình dáng thật, Bởi thân đứng ở chính nơi này. Theogiải thích nghĩa của Thu Tứ ở trang “ góc nhìn.net” Thực ra “thân tại thử sơn trung” thì chỉ thấy đất và đá và cỏ và cây…, chứ không thấy núi, nói chi mặt mũi thật của núi. “Cái lớn quá không thấy được”( Đạo đức kinh: “Đại âm hy thanh, đại tượng vô hình” ___Tiếng lớn quá không nghe thấy được, hình lớn quá không trông thấy được). Phải xuống núi, đi đủ xa cho núi nhỏ đủ lại, thì mới bắt đầu thấy. Nhưng khi ấy thấy không phải một, mà vô số mặt mũi. Cứ mỗi chỗ đứng trông, lại thấy một mặt mũi khác của cái được trông! Tất cả đều “chân”. Và tất cả đều cục bộ. Vấn đề không phải “chân diện mục”, mà toàn diện mục. (*)Ý câu này nói muốn nhìn rõ một vấn đề thì phải nghĩ, nhìn nhận toàn diện, tổng thể vấn đề, chứ đừng nghĩ, nhìn nhận phiến diện. Thập Nhất Nương đã nói rõ dàng như vậy. Khương thị về phòng suy nghĩ tự nhiên có thể nhìn ra chút đầu mối. Nhưng giữa nhà mẹ đẻ và nhà chồng. Nàng bây giờ thực không biết làm sao cho tốt? Ở trước mặt mẹ chồng nàng không biết làm gì tốt hơn nên giữ trầm mặc. Cũng không nghĩ Mẹ chồng phá tan cục diện bế tắc này trước. Có nhiều người như vậy, nhưng muốn cho nàng giúp đỡ làm Xuân yến mùng ba tháng ba. “Nói như vậy, Lão Tứ thật sự định trung tuần tháng ba lên đường trở về?” Nói một đống lời, Thái phu nhân chỉ nghe được câu nói này “Thời điểm hắn viết thư cho ta cũng nói như vậy. Ta còn tưởng rằng hắn là lừa gạt ta đây?”. Vội vàng gọi Thập Nhất Nương sang hỏi “Đến Đoan ngọ bọn họ có thể trở về sao? Con tốt hơn là tính toán, xem tết Đoan ngọ làm như thế nào xong cho phải. Hơn nửa năm rồi hắn không ở nhà đâu!”. Thập Nhất Nương cười nói “Hầu gia chính là gấp trở về để mừng sinh nhật ngài. Đến tết Đoan Ngọ nhất định sẽ trở về kịp. Lúc đó con lại cùng Nương thương lượng, xem tết Đoan Ngọ này tổ chức làm sao cho tốt”. Thái phu nhân gật đầu hài lòng “Để cho bọn họ không cần vội vã lên đường, thân thể quan trọng hơn. Sinh thần của ta có trở về kịp hay không cũng không cần gấp. Ta biết hắn hiếu thuận…” Nói hơn nửa ngày. Khương thị đứng nơi đó nhìn Thập Nhất Nương điềm tĩnh, khuôn mặt tươi cười, trong lòng ngũ vị tạp trần. Mẹ chồng như vậy có tính hay không là báo trước trước khi chính thức giao việc quản gia cho nàng?. Hổ Phách cũng có băn khoăn như vậy: “…Chuyện nào cần xin chỉ thị của Tứ thiếu phu nhân? Chuyện nào cân xin chỉ thị của ngài?”. “Xuân yến làm như thế nào? Cần tiêu bao nhiêu bạc? Bạc này xài như thế nào? Để cho Tứ thiếu phu nhân viết một kế hoạch”. Thập Nhất Nương cười nói “Ta xem các ngươi cứ chiếu theo kế hoạch làm là được. Đến lúc đó mua cái gì? Khách sảnh bố trí như thế nào? Định thực đơn ra sao? Các ngươi cứ cùng Tứ thiếu phu nhân quyết định là được”. Lại nói “Ngươi cùng Văn di nương nói một tiếng, bảo nàng giao một phần sổ sách mấy năm nay trong phủ cho Tứ thiếu phu nhân, như vậy lúc nó làm việc trong lòng cũng có nắm vững”. Hổ Phách đáp một tiếng rồi đi.