Tôi thi đỗ một trường cấp Ba tốt, trường trung học thực nghiệm của tỉnh. So ra thì phải học nhiều hơn trường trung học bồi dưỡng nhân tài, nhưng chỉ cần học tập tốt, cũng có thể thi đỗ một trường đại học hàng đầu. Tôi bắt đầu cố gắng học tiếng Nhật, đó là ngôn ngữ mang khí chất nữ tính nhỏ giọng hẹp hòi, thích hợp với kiểu nói để trong ngực, lúc tôi tập nói trước gương luôn chậm rãi cúi đầu rồi nâng lên, mẹ tôi thích những cô gái xinh đẹp có phong thái nho nhã điềm tĩnh, đáng yêu trong các bộ phim Nhật Bản, thiếu niên tôi có ấn tượng chính là Mạc Lượng thông minh mà anh tuấn. Tôi chờ anh một năm, anh không trở về. Trong một năm đó, môn địa lý tôi được một lần một trăm điểm, một lần chín mươi chín điểm. Bản đồ tôi vẽ rất khá, phương hướng hình thành gió lốc luôn vô cùng chuẩn xác, thích con sông phức tạp: sông Tigris và Euphrates*. Khi giáo viên nói đến sự hình thành sa mạc Sahara, hỏi chúng tôi có ai từng đi qua sa mạc chưa? Có nam sinh giơ tay nói: “Cát bụi vô vàn của thành phố này sau này chính là sa mạc.” Mọi người cười rộ lên. (*Tigris là con sông phía đông thuộc hai con sông lớn phân định nền văn minh Lưỡng Hà, cùng với sông Euphrates. Tigris chảy từ các khu vực núi của Thổ Nhĩ Kỳ qua Iraq. Tiếng Việt trước thế kỷ 20 còn phiên âm Tigris là Tích Giang. Còn Euphrates khởi nguồn từ Anatolia. Tiếng Việt trước thế 20 còn phiên âm Euphrates là sông Yêu Phách.) Giáo viên nói: “Thật ra sa mạc cũng có vẻ đẹp của sa mạc, người xưa nói ‘Hãn Hải’, chính là dùng hai chữ Hán mỹ lệ đấy. Trong sa mạc cũng có ốc đảo. Sahara có một ốc đảo tên là ‘Ze Zula’, có nước suối, có cây xanh, quốc vương và ái thê xinh đẹp của ông qua đời ở đó, bởi vậy nó được gọi là…” (Hãn Hải là sa mạc rộng lớn ở Mông Cổ, hãn là rộng bao la, hải là biển. Ze Zula tiếng Hán là Trạch Tổ Lạp.) Tôi nghe đến thần hồn bay bổng. Tôi lại đợi anh một năm, anh vẫn không trở về. Tin tức của chú Mạc truyền tới bố tôi, rồi lại truyền tới tôi: Mạc Lượng phải theo thầy hướng dẫn làm khóa luận ở Nhật Bản, không thể trở về nghỉ hè. Tôi nằm trên chiếu, học không vào đầu. Tin tức tốt là, mẹ tôi đúng lúc muốn theo đoàn đi diễn ở Nhật Bản. Tôi nghĩ cách nói khéo lấy lòng mẹ, cũng cam đoan sau khi trở về nhất định sẽ chăm chỉ, cố gắng học tập, rốt cuộc mẹ cũng đồng ý, làm thủ tục cho tôi, có thể đồng hành cùng nhau. Gặp lại Mạc Lượng, là anh đến khách sạn Trung Hoa tìm chúng tôi. Nhà anh nhờ chúng tôi mang chút cho anh, là tôi lấy từ trong rương ra đưa cho anh. Hai tay cầm lấy nó, chậm rãi ngẩng đầu nhìn anh, dùng tiếng Nhật nói: “Đã lâu không gặp, anh Mạc Lượng.” Anh cười rộ lên: “Phi Phi? Em học tiếng Nhật à? Nói cũng không tệ đâu.” Bình thường tôi hay ba hoa một mình, lúc này ngoài cười ra không biết nói gì. Mạc Lượng không giống hai năm trước, vóc dáng lại cao hơn, cũng cường tráng hơn một chút, nước da vẫn trắng trẻo, ánh mắt vẫn rất thông minh và ôn hòa, mặc chiếc áo sơ mi trắng và chiếc quần dài màu xanh nhạt bình thường, mà trông rất tuấn tú, hoạt bát. Khi chúng tôi cùng ăn tối ở khách sạn, tôi nói chuyện không dám nhìn anh, tôi thấy anh cũng không biết nên nói gì. Mẹ tôi mời anh đến rạp hát xem biểu diễn, anh vui vẻ đồng ý, nói cảm ơn cô. “Cháu không cần cảm ơn cô, có thời gian thì dẫn Phi Phi đi chơi mấy chỗ, được không?” Anh nhìn tôi, vẫn là bộ dáng hòa ái nghiêm túc: “Phi Phi muốn đi đâu?” Tôi thốt ra: “Phòng thí nghiệm của anh. Được không?” Anh gật đầu: “Có thể. Đêm đó tôi nghĩ tới anh, thật đúng là khoái trá. Mẹ tôi nhìn tôi đang ngây ngốc, nói: “Cũng đừng nói mẹ không giúp con đấy.” Tối hôm sau, thái độ của mẹ lại không như vậy, khi diễn xong, tháo trang sức nói với tôi: “Đã học cấp Ba rồi, con thu tâm lại. Thi tốt đại học quan trọng hơn bất cứ chuyện gì.” Không thể trách mẹ. Ngày đó Mạc Lượng đến xem biển diễn, dẫn theo một cô gái Nhật Bản. Da trắng như tuyết, môi tô đỏ thắm cẩn thận, mỉm cười, chào hỏi, mái tóc xoăn dài, trông như thác nước. Cô ấy rất trẻ trung, xấp xỉ tuổi Mạc Lượng. Vậy mà tôi nghe thấy anh gọi cô ấy là “cô giáo”. Mẹ tôi ở trên đài hóa thành Chúc Anh Đài, lại hóa thành con bướm bay lên, trong đầu tôi đều là câu chuyện yêu đương của cô giáo và cậu thiếu niên Lang Trạch Tú Minh trong “Điều kiện của ma nữ”*. (*Phim Điều kiện của ma nữ còn có tên Majo no Jouken, Forbidden love, năm 1999. Phim kể về bi kịch tình yêu của cô giáo chủ nhiệm 26 tuổi và cậu học sinh 17 tuổi.) Tuổi 16 của tôi, trái tim nhỏ bé của tôi, thật đáng giận “Mẹ nói nữa, con sẽ khóc.” Tôi nói với mẹ. Thực tế mặt tôi đã tràn đày nước mắt. Mẹ thấy vậy cũng không kích thích tôi nữa: “Ngày mai chúng ta xuất phát đi Osaka diễn. Con rửa mặt đi, ngủ sớm một chút.” “Con không đi,” tôi khóc nói, “Con đã hẹn họ tới thăm phòng thí nghiệm rồi.” “Con thế này không phải tự tìm khổ vào mình sao?” Mẹ tôi nói thẳng, “Con đừng nhếch miệng khóc, khó coi chết đi được.” Tìm khổ tôi cũng đi, tôi muốn nhìn xem rốt cuộc họ làm cái gì. Lúc tôi ăn canxi trên giường lại nghĩ đến cô gái kia, tóc xoăn cuộn sóng, tôi rất hận bản thân, rất hận mình đang là cô học sinh trung học: một đầu tóc ngắn! Ngày hôm sau Mạc Lượng tới đón tôi, tôi ngồi trên chiếc xe nhỏ của anh, xuyên qua thành phố lớn, tiến về Kyoto. Tôi và anh đều không nói gì. Lúc chờ đèn xanh, Mạc Lượng nhìn tôi: “Phi Phi, có phải em chưa ăn sáng không? Chúng ta đi ăn cơm nắm Tôi lắc đầu. Nỗi đau trong lòng tôi đây không phải một miếng cơm nắm là có thể chữa trị được. Anh nháy nháy mắt: “Lần đầu tiên đến Nhật Bản à?” Tôi nói: “Vâng.” “Cảm thấy có được không?” Tôi nhìn nhà cao tầng ngoài cửa sổ, đô thị phồn hoa, hung hăng bật ra mấy chữ từ kẽ răng: “Đả đảo chủ nghĩa đế quốc Nhật Bản.” Anh cười vô cùng khoái trá: “Có người báo thù cho em.” Tôi nhìn anh. Đèn xanh sáng, Mạc Lượng khởi động ô tô: “Khu vực này là giao giới của đại lục Á Âu và Thái Bình Dương, đảo Nhật Bản, Aleutians, đảo Philippines đảo Kuril, còn cả bờ biển phía tây châu Mỹ, là nơi tập trung nhiều núi lửa nhất của Thái Bình Dương: ‘Vành đai núi lửa thái bình dương’. Dưới mặt biển núi lửa rục rịch, trên mặt biển sẽ không thể yên tĩnh, mỗi ngày ở Nhật Bản có hơn ngàn trận động đất lớn nhỏ.” Anh nhìn tôi qua kính chiếu hậu: “Anh nói mấy điều này, không?” “Trong sách cũng nhắc tới rồi,” tôi nhìn anh, “Thành tích địa lý của em tốt lắm.” Xe chạy băng băng trên đường cao tốc, không lâu sau, liền tiến vào Kyoto cổ kính. Phòng nghiên cứu của đại học quốc lập ở một góc của thành phố cổ, khu nhà trang trí theo phong cách cũ của Nhật, trên đỉnh là hạc trắng, chúng bị tán cây xanh mướt dày rậm che phủ, thật cổ kính. Mạc Lượng xuống xe, vung tay hít sâu: “Ban đêm vừa có mưa, không khí thật tốt.” Lúc này hướng gió khẽ chuyển, tôi nhìn hạc trắng cũng chuyển động theo hướng gió. Tôi chỉ vào đó, nói: “Sao nó có thể di chuyển?” Mạc Lượng nói: “Đó là cái chong chóng đo chiều gió.” Tôi đi theo Mạc Lượng tiến vào khu nghiên cứu. Trong lúc đi còn đang suy nghĩ trong đó hẳn là động tiên, cũng giống như cảnh tượng trong điện ảnh, phòng thí nghiệm thủy tinh kim cương, bản đồ đo vẽ, công cụ tinh vi, đèn báo hiệu không ngừng chớp động, còn tùy thời thông báo thay đổi thủy văn địa lý ở các nơi… Nhưng khi thật sự đi vào rồi, thay cách nói là khu nghiên cứu, không bằng nói nó là khu vườn nhỏ, cành trúc in bóng xuống mái hiên, nhân viên nghiên cứu mặc áo dài trắng đi đi lại lại,Mạc Lượng, lễ phép chào hỏi, giữa sân có mấy gốc cây xanh cao lớn, núi giả, suối nước, hạc trắng đi bộ trên thảm cỏ xanh, có thể chúng biết tôi là người lạ, vỗ vỗ cánh, phát ra tiếng kêu lanh lảnh. Mạc Lượng dẫn tôi đi vào bên trong, tới phòng nghiên cứu địa lý hải dương của anh. Cách cửa kính, tôi nhìn thấy “Tóc xoăn cuộn sóng” đang ngồi trước máy tính, bàn làm việc của cô ấy có một mô hình địa cầu nhỏ, chúng tôi đồng thời đi vào, một hạt châu nhỏ “bá” một tiếng rơi xuống, lăn lộc cộc trên bàn, lăn đến bên cạnh cô ấy, được cô ấy tiện tay tiếp được. Cô ấy đang dùng tiếng Anh nói chuyện điện thoai, nhìn chúng tôi mỉm cười, môi hồng răng trắng, trông cũng rất đẹp. Mạc Lượng đi qua, lấy hạt châu ra từ lòng bàn tay cô ấy. Thật là mập mờ! Tôi quay đầu, cau mày, bực bội cắn mạnh vào môi mình. “Tóc xoăn cuộn sóng” vẫn nói chuyện điện thoại bằng tiếng Anh, Mạc Lượng ngoắc tay bảo tôi đi xem mô hình địa cầu trên bàn cô ấy, tôi nói: “Điều kiện nghiên cứu của các anh cũng quá đơn sơ, ngay cả mô hình địa cầu còn không đánh dấu các quốc gia à? Chẳng có chút tinh tế nào cả?” “Tóc xoăn cuộn sóng” đã nói chuyện xong, nhìn tôi nói: “@¥#.” Tôi hỏi Mạc Lượng: “Không phải cô ấy mắng em đấy chứ?” Anh buồn cười: “Từ đó không biết “Tóc xoăn cuộn sóng” cứng rắn đầu lưỡi nói: “Địa chấn kế.” Tôi thực xấu hổ. Thì ra đó là cái máy đo địa chấn nhỏ, chúng tôi mở cửa, nó nghe thấy tiếng rơi. Thật ra “Tóc xoăn cuộn sóng” tên là Yagyuu Ranko, người đẹp, học vấn cũng tốt, còn rất trẻ mà đã chủ trì phòng thí nghiệm, làm giáo viên của Mạc Lượng. Thái độ của cô ấy lại hòa ái dễ gần, dẫn tôi đi thăm phòng thí nghiệm của họ, tôi thấy được rất nhiều dụng cụ sau này phải lên đại học mới có thể trông thấy. Mạc Lượng nói với cô ấy: “An Phi là một cô gái thông minh, thành tích rất tốt.” Yagyuu Ranko nhìn rất cao hứng, ánh mắt cong cong gần như trong truyện tranh Nhật Bản, nắm tay tôi: “Thật tốt, tiếp tục cố gắng nhé.” Trên mặt tôi cũng cười theo, nhưng trong lòng lại bĩu môi: nói không có chủ ngữ là lỗi sai ngữ pháp thông thường trong tiếng Trung. Sau phòng nghiên cứu của họ có một bảo tàng đá nhỏ. Cửa có một điện thờ. Yagyuu Ranko và Mạc Lượng cùng đốt hương, bái ba lần mới đi vào. Tôi nhìn lại, là hình dạng một đứa trẻ, cầm trong tay nhánh cây, một bước nhấc lên, một chân chạm đất, mặc vải bố, tôi c cảm thấy thấp kém thế nào ấy. Chẳng lẽ nơi này cung phụng đại thần “Đào Thái Lang”*? (*Đào Thái Lang: Hay còn gọi là cậu bé quả đào, người anh hùng nhỏ tuổi của Nhật Bản.) Tôi nhìn kỹ, lại đoán sai rồi. Đó là cái mặt con khỉ. Tôi nghĩ họ để Tôn Ngộ Không bảo vệ bình yên. Mạc Lượng giải thích với tôi: “Đây là một truyền thuyết: địa khu Hokkaido có một lần xảy ra trận sóng thần lớn, đúng lúc nửa đêm, mọi người đều ngủ say. Con khỉ dùng nhánh cây phá tất cả giấy dán cửa sổ trong thôn xóm, mọi người trong phòng đuổi theo đánh nó, chạy lên trên núi, sóng thần xảy ra ngay sau đó. Bởi vậy họ mới tránh được nạn. Cho nên con khỉ là thần hộ mệnh để tránh động đất và sóng thần.” Yagyuu Ranko ở đằng trước gọi tôi đi xem một tảng Hai người họ nói chuyện đều rất nhẹ nhàng, đồng thanh đồng khí, tôi nghe mà càng thấy tức giận. Tôi ngẩng đầu nhìn anh, nghiêm mặt nói: “Anh Mạc Lượng, anh hiểu nhiều chuyện về Nhật Bản như vậy, không phải truyền thuyết Trung Quốc anh đều đã quên rồi chứ? Em hỏi anh một chút, A Thi Mã vì dân tộc của mình mà đã làm những gì, anh còn nhớ không?” Anh vừa nghe liền nở nụ cười: “Đem anh thượng cương thượng tuyến* sao? Em nói thế không phải nghĩ anh là kẻ phản bội?” (*Thượng cương thượng tuyến: Là một tư tưởng thuyết pháp, trong xã hội hiện giờ là dùng trêu chọc khi đang bàn luận về đề tài phổ thông thì lại quàng thêm mấy hành vi về dân tộc, quốc gia với chính trị lập trường.) “Không phải, em chỉ thấy lạ thôi, khu nghiên cứu lớn như vậy mà thờ phụng một con khỉ.” Tôi đi đến bên cạnh Yagyuu Ranko, chỉ vào con khỉ kia, lại dùng tiếng Nhật nói một lần. Cô ấy giải thích: “Động vật đối với khí tượng, luôn nhạy bén hơn con người nhiều, vì vậy có tác dụng vô cùng quan trọng trong việc dự đoán địa chấn. Năm 1975 ở Hải Thành, Trung Quốc nó đã dự đoán thành công*, học giả của vật hậu học đã theo dõi, nghiên cứu chim di trú, gia súc, bò sát hơn một năm rồi, cung cấp rất nhiều số liệu có giá trị.” (Năm 1975, cư dân tại thị xã Hải Thành ở phía nam tỉnh Liêu Ninh đột nhiên thấy vô số rắn ra khỏi hang và bò kín đường trong thời điểm mùa đông rét mướt. Thông thường, đây là giai đoạn ở ẩn của rắn, và với nhiệt độ dưới 0 độ C, chuyện bò lổn ngổn giữa đường chẳng khác nào hành động tự sát đối với loài bò sát máu lạnh này. Tuy nhiên, một tháng sau đó, cơn địa chấn mạnh 7 độ Richter đã làm rung chuyển toàn bộ khu vực, khiến hơn 2.000 người thiệt mạng.) Tôi nghe hiểu một nửa, suy đoán một nửa. Cô ấy cho tôi xem thiên thạch xám ngắt, từ bọc thủy tinh phản quang, tôi thấy Mạc Lượng nhìn Yagyuu Ranko. Trong lòng tôi nghĩ, có thể làm một người vừa xinh đẹp vừa có học vấn, thì tốt biết bao. Ít nhất, Mạc Lượng thích cô gái như vậy. Bởi vậy, cho nên… Tôi cố gắng thi vào trường đại học tốt nhất trong nước, học địa chất. Xen lẫn cùng 56 cậu con trai trong một lớp học (mùa hè họ hôi lắm) tôi còn cố chấp để mái tóc xoăn cuộn sóng không thích chút nào. Bởi vì ái mộ, cho nên xa cách. Tôi mới không đi Nhật Bản tìm anh. Tôi còn bắt chước đối tượng tôi ghen tị, Yagyuu Ranko. Trong một thời gian tôi cũng nhận được thư của Mạc Lượng. Nhưng tôi không hồi âm. Sau đó tôi bắt đầu nhìn thấy tên anh trên báo. Anh làm được những nghiên cứu tốt thế nào, có thành quả kiệt xuất ra sao. Tôi mừng cho anh. Nhưng cũng giống phần lớn mối tình đầu, cảm thấy hy vọng gặp lại thật xa vời, tuổi trẻ lòng chưa tang thương mỗi ngày đều mong chờ điều gì, lại cảm thấy âm thầm chua xót. Hôm đó là giờ hải dương học, giáo viên nói về nội dung giờ học: Bản đồ Ptolemy cổ đại và chú giải, về Đại Tây Dương mênh mông cùng vực biển là thế nào? Tay tôi đang nghịch khối đá mica* nhỏ lấy từ văn phòng giáo viên chủ nhiệm, màu trắng sáng, trong suốt. Tróc mỏng, có thể chia nó thành một tầng nữa. (*Tên gọi “mica” có nguồn gốc từ tiếng Latinh micare, có nghĩa là “lấp lánh”, theo cách phản xạ ánh sang của loại khoáng vật này, đặc biệt khi chúng ở dạng mảnh nhỏ.) > Lại có người giơ tay trả lời vấn đề. Cậu bạn Tây Tạng thở dài nhẹ nhõm một hơi, tên của cậu ấy có bốn chữ, tỷ lệ điểm danh là cực cao, gần như mỗi ngày đều bị giáo viên nào đó gọi. Cậu quay đầu nhìn ân nhân, thì thào: “Sao lại có người ngoài?” Tôi vừa quay đầu lại, thật sự chưa từng trông thấy một nam sinh nào như thế. Làn da rất trắng, mũi rất cao, nhìn sang bên cạnh, đúng là anh chàng đẹp trai hiếm thấy trong trường. Đôi môi mỏng của anh ta khẽ cong, mỉm cười, chậm rãi nói: “Atlantis là anh em của Prometheus, bởi vì người khác cướp lửa, nên ông ấy bị trừng phạt, chống đỡ bầu trời. Người đi biển nhìn thấy từ xa một lực lượng vô cùng to lớn, giận dữ gào thét giữa đại dương mênh mông, nơi đó được mệnh danh là ‘Atlantis’, cũng chính là Đại Tây Dương.” Mọi người “xôn xao” một chút. Ngay cả cậu bạn Tây Tạng cũng biết anh ta bịa chuyện. Tôi cười châm biếm cũng không nổi. Không ngờ, đá mica trong tay bị hở một mảnh rất mỏng, cắ vào trong móng tay tôi, lập tức chỉ thấy máu. Đá mica “nghìn tầng” có ý là: ngoài ý muốn.