Một đời một kiếp hai con người, chẳng thể ở bên nhau. Tương tư tương vọng bất tương thân, hỏi xuân còn vì ai? Tưởng hướng lam kiều dịch khất, dược thành bích hải nan bôn. Nhược dung tương phóng ẩm ngưu tân, tương đối vong bần. - "Họa đường xuân" Nạp Lan Dung Nhược - (Một đôi trai gái yêu nhau nhưng không thể ở bên nhau, hỏi xuân còn vì ai (ám chỉ trời không có mắt). Người con gái vào cung, người con trai không cưới được nàng về làm vợ nên mới nói lên ước ao trong câu thơ cuối: nếu lấy được nàng, cả đời sống nghèo khổ cũng không sao cả.) Ngày 16 tháng giêng năm Kỷ Mùi, sắc trời u ám, tối tăm, mây đen giăng đầy. Đến giờ Mùi, những bông tuyết cuối cùng cũng đã rơi, rơi vào mái ngói lưu ly vang lên những tiếng ào ào, tiếng tuyết rơi vừa nhanh vừa dày. Chỉ trong chốc lát, nhìn ra xa đã thấy nhà nhà đều bị bao phủ bởi một tầng tuyết trắng. Gần nền đá xanh trong vườn lộ ra màu xanh của hoa cỏ, trông chúng như bị rắc lên một lớp bột mì, trải khắp mặt đất không đồng đều. Gió thổi bay những bông tuyết kia lên, tạt vào mặt hơi đau hơi rát. Ngọc Trợ xoay người vội vàng buông mành, chậu than giữa phòng thi thoảng phát ra tiếng lách tách, lách tách. Nàng đi qua lấy que gắp than cời lửa, không ngờ que gắp than đụng phải tro than củi lại thấy nặng trĩu, không khỏi cười nói: "Lại là đứa nào gài xuống đây mà, cả ngày chỉ biết có ăn." Còn chưa nói xong đã nghe ngoài cửa có người hỏi: "Ngọc cô cô lại đang mắng ai đây?" Mành được vén lên, một người bước vào, mặc một thân màu xanh. Vừa vào phòng đã lấy cái mũ xuống, phủi phủi tuyết trên tua rua, cười nói: "Mới giữa tháng giêng, lão nhân gia đã muốn dạy bảo các tỷ tỷ rồi." Người Ngọc Trợ thấy là tiểu thái giám Phùng Vị của Tứ Chấp Khố*, liền hỏi: "Thằng nhãi con nhà ngươi, lúc này sao nhà ngươi lại rảnh rỗi mà đi dạo sang đây?" * Tứ Chấp Khố: Nơi lo liệu vấn đề liên quan đến y phục của Hoàng đế và chủ nhân các cung Phùng Vị vừa quay mặt lại liền thấy củ khoai trong chậu than, lấy que gắp than rồi cười hì hì hỏi: "Không biết đây là của vị tỷ tỷ nào? Tiểu nhân dùng trước vậy." Nói xong liền giơ tay bóc vỏ. Lúc này Họa Châu đang ngồi trên tràng kỉ gấp y phục quay đầu lại, căm hận nói: "Đúng là đồ tham ăn, đã giấu ở trong chậu than rồi cũng không thoát." Củ khoai vừa lấy ra bốc khói nghi ngút, hắn bị bỏng liền không ngừng vung vẩy tay kêu la. Họa Châu không nén được tiếng cười, mắng: "Đáng đời!" Phùng Vị cầm củ khoai lang nóng bỏng tay kia cắn một miếng, trong miệng lại bị bỏng liền nuốt vội nuốt vàng xuống, nói với Ngọc Trợ: "Ngọc cô cô, Họa Châu tỷ tỷ càng ngày càng sắc sảo. Mai này thăng chức xin cho chúng tiểu nhân chút mặt mũi." Họa Châu liền mắng hắn: "Miệng chó không phun nổi ngà voi! Ta nào có mệnh tốt đấy!" Phùng Vị thổi phù phù vào thứ trên tay, nói: "Tỷ tỷ đừng nói nữa, những chuyện trong cung vẫn không thể nói trước. Cứ nhìn việc của Đoan chủ nhân xem, vẻ ngoài còn không sánh được với Họa Châu tỷ tỷ, ai biết được rằng người ấy lại có ngày hôm nay?" Ngọc Trợ liền dí dí ngón tay vào trán hắn: "Lại quên lời dạy phải không? Không được so sánh chủ nhân với lũ nô tài chúng ta, không có quy củ gì cả, cứ đợi ta đi nói với sư phụ ngươi đi." Phùng Vị lè lưỡi, vừa gặm củ khoai vừa nói: "Thiếu chút nữa quên mất việc chính, sư phụ bảo nô tài đến, chiếc áo bào gấm xanh đen có lớp lông lót trong đã chuẩn bị xong chưa? Bây giờ tuyết rơi rồi, sợ không lâu nữa sẽ muốn dùng." Ngọc Trợ hướng về phía bên trong nói: "Lâm Lang đang ủi trong kia kìa." Phùng Vị liền nhấc mành buồng trong, nghiêng đầu vào nhìn, chỉ thấy Lâm Lang đang cúi đầu chăm chú, khom lưng là quần áo. Vừa ngẩng đầu nhìn thấy hắn liền nói: "Xem cái tay đen thui của ngươi ấy, lát nữa lại làm bẩn y phục." Hắn nuốt vào hai ba miếng mới vỗ vỗ tay vào nhau rồi nói: "Không cần vội so đo với ta chuyện này, y phục của chủ nhân cần gấp hơn." Họa Châu đang đi vào bảo: "Đừng lấy chủ nhân ra dọa chúng ta, cả cái phòng này, đang treo, đang là đều là y phục của chủ nhân đấy thôi." Phùng Vị thấy Họa Châu tiếp lời, không dám giả bộ kênh kiệu, kéo người khác nói: "Lâm Lang, bộ đồ mới này của ngươi thật đẹp." Họa Châu liền mắng: "Không có trên dưới gì cả, Lâm Lang là để người gọi đấy à, đến một tiếng tỷ tỷ cũng không kêu?" Hắn cười hì hì: "Nàng ấy với tiểu nhân sinh cùng năm, hai người không phân biệt lớn nhỏ." Lâm Lang không muốn cùng hắn huyên thuyên, chỉ hỏi: "Là muốn lấy chiếc áo gấm màu xanh đen có lớp lông lót?" Phùng Vị bảo: "Hóa ra ngươi nghe ta nói ở bên ngoài rồi?" Lâm Lang đáp: "Đâu phải ta nghe thấy, chỉ là bên ngoài tuyết rơi, nhất định là cần áo lông. Hoàng thượng lâu nay vẫn chọn màu sắc thanh nhã, ta liền đoán là chiếc màu xanh đen đó." Phùng Vị cười to: "Lời này của ngươi giống hệt sư phụ, Lâm Lang à, có lẽ ngươi sẽ nhanh được đến ngự tiền (trước mặt vua) hầu hạ." Lâm Lang cũng chẳng ngẩng đầu lên, chỉ thổi thổi lớp than đỏ trong đầu bàn là, bảo: "Đừng nói lung tung, ta chỉ ngẫu nhiên đoán bừa mà thôi." Họa Châu lấy một tấm lụa xanh đến, bọc chiếc áo lông màu xanh đen lại, đưa cho Phùng Vị, xua hắn đi rồi mới nói một cách oán hận: "Từ sáng đến tối chỉ biết nói vớ vẩn." Rồi cũng lấy bàn là đến là một bộ y phục, thở dài nói tiếp: "Hôm nay đã là ngày 16 tháng giêng rồi, lại qua một năm. Một năm lại một năm khó khăn, nháy mắt cũng đều là quá khứ." Lâm Lang cúi đầu đã lâu, cổ đã thấy cứng đờ liền lấy tay xoa xoa. Nghe Họa Châu nói như vậy, nàng không khỏi mỉm cười: "Lại qua vài năm nữa là có thể xuất cung rồi." Họa Châu cười: "Cô gái nhỏ lại mong muốn tình yêu đây. Tỷ biết muội sáng mong chiều cũng mong, ngóng trông được xuất cung gả lấy một chàng rể tốt." Lâm Lang đi qua lấy thêm than đặt vào đầu bàn ủi, miệng đáp: "Muội biết tỷ cũng sáng mong chiều mong, mong mỏi có một ngày được nở mày nở mặt." Họa Châu nghiêm mặt nói: "Chớ nói bậy!" Lâm Lang cười: "Không lâu nữa là được tỷ tỷ chiêu đãi rồi... rồi rồi, coi như muội không tốt, được chưa?" Nàng mềm giọng làm nũng, Họa Châu cũng không nghiêm nghị được nữa, cuối cùng cười cho qua. ----- Cuối giờ Thân, tuyết rơi càng nhiều, một trận rồi một trận lớn đổ xuống cứ như một chiếc áo rét bị xé toạc, bông trong áo rơi hoài không hết. Ngược lại thì gió đã ngừng, chỉ thấy tuyết càng rơi càng nhanh, tứ phía đã một mảng trắng xóa mù mịt. Đên cung điện nguy nga lộng lẫy cũng hiện lên một màu trắng toát khiến người ta cảm nhận được một sự yên tĩnh hiếm có. Vì trời âm u, tuyết rơi, thế nên vào canh giờ này trời cũng đã gần tối. Ngọc Trợ đi vào gọi: "Họa Châu, tuyết rơi nhiều, ngươi đem chiếc áo lông chồn tía mang đi đi, chỉ sợ đợi bọn họ tới luống cuống tay chân, phái người đến lấy không kịp." Họa Châu lắc lắc đầu rồi bảo: "Trời tối tuyết lại lớn như thế đi đưa áo, cô cô lại làm khó nô tì." "Tỷ tỷ cũng lười quá rồi đó, đến cô cô cũng chẳng sai nổi tỷ. Thôi đi, để muội đi một chuyến vậy. Dù gì muội ở trong phòng cả ngày cũng buồn bực, ngửi khói than đến đau cả đầu, huống hồ hôm nay là 16, coi như là "Tẩu bách bệnh" đi. (Ngày xưa gọi ngày 16 tháng giêng là ngày Tẩu bách bệnh, giải trừ tai họa, bệnh tật, bây giờ gần như thất truyền.)" Lâm Lang nói. Câu cuối khiến Ngọc Trợ phải nở nụ cười: "Cầm đèn lồng đi, cẩn thận dưới chân kẻo bị ngã." Lâm Lang nói "vâng" xong, cầm lấy bọc quần áo, châm đèn đi về hướng Tứ Chấp Khố. Trời đã tối đen. Khắp nơi trong cung đều lên đèn, xa xa chỉ thấy ánh đèn lập lòe. Tuyết rơi chậm hơn, nhưng vẫn dày đặc như trước, như hàng ngàn sợi bông bay bay, nhẹ nhàng, nhẹ nhàng đáp xuống. Binh sĩ canh gác Long Tức môn đang đổi ca, từ xa chỉ nghe thấy tiếng lách cách khi bội đao va vào những chiếc đinh bạc trên đai lưng, lách ca lách cách trong đêm khuya yên tĩnh. Nàng bước thấp bước cao tới, gót giày dẫm lên lớp tuyết bên dưới chỉ thấy vừa lạnh buốt vừa ẩm ướt. Vừa đi qua Dực Khôn cung liền thấy xa xa ở chỗ khúc quẹo có một đôi đèn lồng, theo sau là một chiếc kiệu đang đi từ ngõ nhỏ đến đây, nàng vội vàng nép vào tường lánh đi, đứng lặng nghe tiếng chân đi qua, giẫm lên tuyết gây ra tiếng vang nho nhỏ. Mấy thái giám nâng kiệu bước chân đi rất đều, cứ như là một người vậy. Lâm Lang cúi đầu nín thở, chỉ thấy một cặp rồi một cặp đèn lồng chiếu qua đám tuyết dưới đất, chợt nghe một giọng uyển chuyển gọi tên chính mình: "Lâm Lang." Lại lệnh thái giám: "Dừng một lát." Người Lâm Lang gặp là Vinh tần, nàng vội vàng thỉnh an: "Nô tì xin thỉnh an Vinh tần nương nương." Vinh tần gật đầu, Lâm Lang tạ ơn xong mới đứng lên. Vinh tần mặc một chiếc áo lông đỏ thẫm dưới ánh đèn lấp lánh càng thêm rực rỡ. Nàng ở trong kiệu hơi nghiêng người ra nói chuyện với Lâm Lang, lộ ra chiếc áo gấm bên trong có hoa văn màu xanh ngọc, cổ tay áo có ba bốn tấc lông chồn trắng mềm mại khẽ phất phơ trên chiếc lò sưởi tay, chỉ hỏi: "Gần đây có gặp Vân Sơ không?" "Bẩm Vinh tần nương nương, hôm qua nô tì có đi giao xiêm y, còn cùng tỷ ấy nói vài câu, Vân Sơ cô nương rất tốt, chỉ là hay nhớ tới nương nương, lại e ngại quy củ, không thể thường xuyên đến thỉnh an nương nương." Vinh tần nhẹ nhàng gật đầu nói: "Mấy ngày sau ta sẽ sai người đến thăm nàng." Vinh tần đang trên đường đi thỉnh an hoàng thái hậu, nàng sợ đến muộn nên chỉ nói vài câu lại ra lệnh cho thái giám khởi kiệu. Lâm Lang theo phép tắc đứng sang một bên, đợi kiệu đi xa rồi mới xoay người. Nàng ven theo tường hẻm đến bên ngoài Tây Noãn Các, thái giám Trường Khánh đang trực ở Tứ Chấp Khố thấy nàng khó tránh mặt mày hớn hở chạy tới: "Là Ngọc cô cô sai ngươi đến?" Lâm Lang đáp: "Ngọc cô cô thấy tuyết rơi nhiều, chỉ sợ các sư phụ ở đây sốt ruột, nên bảo nô tì đem áo choàng tới." Trường Khánh nhận lấy bao y phục rồi bảo: "Trời lạnh như vậy, đúng là làm khó cô nương rồi." Lâm Lang mỉm cười nói: "Công công khách khí rồi, Ngọc cô cô luôn nói những việc tốt về các sư phụ, bảo các sư phụ thường giúp đỡ chúng nô tì, huống hồ đây cũng là việc của nô tì." Trường Khánh thấy nàng nói như thế, trong lòng vui mừng đáp: "Lúc về thay ta nói lời cảm tạ với Ngọc cô cô, làm khó cô cô lo nghĩ chu toàn như vậy, còn cố ý phái ngươi tới." Lâm Lang đang định trả lời thì thấy mành trong phòng chợt động, có người vén mành, dưới vầng sáng của đèn chỉ thấy một bộ dáng thon thả uyển chuyển, người đó vui vẻ hỏi: "Lâm Lang, là muội sao?" Lâm Lang cảm giác được hơi ấm theo mành dào dạt phả vào mặt mình, cười nói: "Vân Sơ, là muội." Vân Sơ vội vàng tiến lên nói: "Mau vào uống chén trà cho ấm." Trong phòng có thêm hai chậu than dùng than xương trắng, cháy đỏ như đá hồng ngọc, không hề phát ra tiếng tách tách nào. Lâm Lang đi về hướng luồng khí ấm tỏa ra từ chậu than, nàng xoa xoa tay một lúc lâu mới lấy lại được cảm giác. Vân Sơ bảo: "Bên ngoài thật là lạnh, lạnh đến mức đầu óc gần như cũng đã cứng đờ." Lại đem lò sưởi tay của mình cho Lâm Lang, gọi tiểu thái giám mang trà nóng lên, rồi bảo: "Chắc muội chưa ăn cơm tối? Bánh bột ngô này là chủ nhân ban thưởng cho đấy, muội cũng ăn thử chút đi." Nghe vậy Lâm Lang liền nói: "Trên đường trùng hợp gặp được Vinh Tần nương nương, người nói qua mấy ngày nữa sẽ phái người đến thăm tỷ tỷ." Vân Sơ nghe xong quả nhiên vui vẻ hẳn, hỏi: "Khí sắc tỷ tỷ thế nào?" Lâm Lang trả lời: "Tất nhiên là tốt rồi, hơn nữa còn mặc xiêm y Hoàng thượng mới ban thưởng, càng toát ra sự cao quý." Vân Sơ ngạc nhiên: "Hoàng thượng mới thưởng cho tỷ tỷ xiêm y sao? Tỷ tỷ nói cho muội biết?" Lâm Lang mỉm cười: "Nương nương làm sao có thể nói với muội chuyện này, là muội tự đoán ra thôi." Vân Sơ càng ngạc nhiên hơn: "Sao muội lại đoán ra được?" Lâm Lang buông lò sưởi tay xuống, ở trong đĩa lấy cái bánh bột ngô ra ăn rồi nói: "Gấm hoa mà phủ dệt Giang Ninh cống năm ngoái, ngoài Thái hoàng thái hậu, Thái hậu, hoàn toàn không tặng cho chủ nhân các cung khác. Hôm nay nhìn thấy Vinh Tần mặc trên người, chỉ có thể là do Hoàng thượng mới ban thưởng cho." Hai câu vừa nói xong lại khiến Vân Sơ bật cười: "Lâm Lang, sau này nên gọi muội là nữ Gia Cát mới đúng." Lâm Lang cười tủm tỉm: "Muội chỉ đoán linh tinh thôi, sao tỷ lại nói như vậy." Vân Sơ lại hỏi: "Họa Châu vẫn khỏe chứ?" Lâm Lang đáp: "Vẫn bướng bỉnh như cũ." Vân Sơ nói: "Năm đó ba người chúng ta cùng nhau tiến cung, lại cùng nhau nhận thẻ bài. Thời gian học quy định trong phủ Nội Vụ lại ở cùng một phòng, may mắn kết giao tỷ muội, chung quy cũng coi như có duyên phận. Chỉ buồn ngày nay tỷ cô đơn một mình ở đây, cách các muội quá xa, đến một người để nói chuyện thân thiết cũng chẳng có ai." Lâm Lang nói: "Tội gì phải nói như vậy, mặc dù chúng ta cách xa nhau, nhưng ngày thường cũng có thể gặp nhau, hơn nữa, tỷ tỷ làm việc ở đây chiếu cố cả muội và Họa Châu." "Muội ngồi xuống đã, tỷ tỷ có thứ tốt này muốn cho muội." Vân Sơ nói xong liền vào phòng trong, không lâu sau đem ra hai miếng nho nhỏ đưa cho nàng: "Đây là đồ bữa nọ biểu tỷ (chị họ) sai người đến thăm tỷ đưa cho, nói rằng là cao sâm Triều Tiên cống, bôi vào sẽ không bị nứt nẻ, cũng không bị lạnh cóng nữa. Cho muội một miếng, còn lại một miếng cho Họa Châu." Lâm Lang nói: "Vinh Tần nương nương đưa cho tỷ tỷ, tỷ giữ lại mà dùng." Vân Sơ đáp: "Tỷ vẫn còn, huống hồ muội cầm lấy dùng, so với tỷ dùng còn khiến tỷ thấy vui hơn." Lâm Lang nghe tỷ tỷ nói như vậy đành nhận lấy. Vì sắc trời đã tối, sợ cửa cung đóng lại nên nàng cùng tỷ tỷ nói mấy câu liền cáo từ trở về. Tuyết rơi kéo dài đến nửa đêm, qua nửa đêm trời lại quang đãng. Một mảnh trăng nghiêng nghiêng treo lơ lửng trên phía tây tường, chiếu vào lớp tuyết trong trẻo nhưng lạnh lùng, phản lên lớp giấy ở cửa sổ khiến nó sáng bừng lên. Lâm Lang ngủ mơ mơ màng màng, mắt díp lại xoay người, lại tưởng rằng trời đã sáng, sợ muộn giờ nên ngồi bật dậy lắng tai nghe. Xa xa vọng đến tiếng gõ canh bốn, nàng lại nằm xuống. Họa Châu cũng đã tỉnh, chậm chạp lấy vải gối lau qua khóe mắt. Lâm Lang liền hỏi: "Lại mơ thấy mẫu thân của tỷ?" Họa Châu không lên tiếng, qua một lúc mới nhẹ nhàng "Ừ" một tiếng. Lâm Lang giấu tiếng thở dài nói: "Đừng nghĩ nữa, chịu đựng thêm hai năm nữa là được xuất cung rồi, tóm lại là còn có hi vọng. Tỷ vẫn may còn có mẫu thân, có ca ca, so với muội không biết còn may mắn bao nhiêu." Họa Châu trả lời: "Muội cũng biết đấy, ca ca của tỷ đúng là tên nghiện rượu khốn nạn, hễ say là nhắm vào tỷ, mẫu thân tỷ. Từ khi tỷ tiến cung, không biết mẫu thân tỷ đã khổ đến bước nào." Lâm Lang trong lòng chua xót, cách một lớp chăn vỗ vỗ nhẹ lên Họa Châu: "Ngủ đi, một lát nữa là phải dậy rồi."