Người giải mã tử thi

Tại phòng giải phẫu thuộc Cục công an thành phố Vân Thái, trên bàn giải phẫu, chúng tôi đã mang chín phần thi thể ghép thành một thi thể hoàn chỉnh, nhìn qua đã thấy đây là một cô gái xinh đẹp. Chúng tôi xem xét từng phần thi thể thêm lần nữa, không phát hiện thấy vết thương hở. “Xem ra có thể loại trừ khả năng tử vong do tổn thương cơ tính[1].” Bác sĩ Cao – người tham gia khám nghiệm cùng chúng tôi vừa làm sạch vết máu trên găng tay vừa nói, “Không có vết thương hở.” “Nhưng anh không thấy vết hoen tử thi trên thi thể trông rất nhạt sao?” Tôi nói. Vết hoen tử thi bắt đầu xuất hiện trên thi thể sau khi tử vong khoảng 2 tiếng đồng hồ. Vì máu ngừng tuần hoàn, máu còn lại trong mạch máu sẽ bị ảnh hưởng bởi trọng lực, chúng sẽ dồn về nơi thấp nhất của mạng lưới mạch máu, những mạch máu ở nơi cao trống không, mạch máu nơi thấp đọng máu, khi nhìn vào da sẽ thấy những vệt màu đỏ sẫm hoặc tím thẫm, những vệt này ban đầu ở dạng đám mây hoặc dạng dải, cuối cùng dần hiện thành từng mảng. Vết hoen nhạt thường xuất hiện ở những thi thể bị mất máu nghiêm trọng hoặc chết chìm. “Có vẻ người này chết chưa lâu liền bị cưa rời xác.” Chi độ trưởng Hoàng nói chen vào. “Đúng vậy, nếu cô ấy không phải chết vì mất máu quá nhiều, mà sau khi chết bị phân tách xác ngay dẫn đến mất máu, thì vết hoen tử thi cũng khó nhìn ra.” Tôi bổ sung thêm một câu, “Giết người xong có thể nhanh chóng hoàn thành việc cắt rời thi thể, chứng tỏ công cụ hung thủ dùng để tách rời thi thể hẳn là vật có thể dễ dàng tìm được.” Tôi cầm lấy cái đầu người chết nồng nặc mùi máu tươi, nhìn thực quản, khí quản bị cắt đứt cùng xương cổ gãy vụn, đột nhiên tôi cảm thấy nhói lên cảm giác buồn nôn. Tôi nâng cánh tay lên day mũi, nhìn kỹ mặt cắt giữa thân thể và đầu. “Toàn bộ cơ thịt ở cổ đều đã bị ngấm máu.” Tôi nói, “Khó có thể từ dấu vết xuất huyết trên cổ để phán đoán xem nạn nhân có bị bóp cổ hay không.” “Nhưng triệu chứng ngạt thở rất rõ ràng.” Bác sỹ Cao nói, “Môi miệng và răng vẫn nguyên vẹn, có thể loại bỏ khả năng bịt miệng mũi dẫn đến ngạt thở cơ tính.” Tôi không nói gì, chậm rãi cắt dọc theo cổ họng của nạn nhân, làm lộ ra khí quản. Trước tiên kiểm tra xương móng và sụn giáp, thấy không bị gãy. Tôi lắc đầu, nói: “Có vẻ cổ họng không bị lực mạnh tác động.” Xương móng và sụn giáp của con người rất giòn, trong những vụ bị đè ép cổ dẫn đến tử vong thường sẽ thấy xương móng hoặc sụn giáp bị gãy. Hai nơi này có gãy hay không cũng là một căn cứ để bác sĩ pháp y suy đoán nguyên nhân tử vong do ngạt thở cơ tính. “Nếu không phải bóp cổ, không phải bịt miệng, vậy cái gì dẫn đến ngạt thở đây?” Tôi ngờ vực, “Chẳng lẽ là chết đuối?” Ôm theo vấn đề ấy, tôi cẩn thận cắt khí quản của nạn nhân ra. Mặc dù có máu trào ngược vào khí quản, nhưng có thể thấy rõ trên vách khí quản có bám đầy bọt khí, hơn nữa vách khí quản còn bị xung huyết[2]nghiêm trọng. “Chẳng nhẽ quả thực là chết đuối?” Tôi dùng kẹp cầm máu chỉ vào vách khí quản nói. Ở thi thể chết đuối, trong khí quản thường chứa đầy nước do nạn nhân ho sặc dữ dội khi dưới nước, nếu không sẽ thường có bọt khí. Đồng thời, bởi ho sặc nên vách khí quản cũng có triệu chứng sung huyết rất rõ ràng. “Sao lại là chết đuối? Nếu là chết đuối thì sao hung thủ lại muốn xẻ xác ra? Chẳng lẽ sau khi vớt thi thể lên liền xẻ xác ngay? Trường hợp này ít thấy lắm.” Chi đội trưởng Hoàng nói, “Có khi nào máu chảy vào khí quản, sau đó do mảnh xác này bị lay động dẫn đến sản sinh bọt khí?” “Cũng có khả năng đó, vậy phải xem… Khoan đã!” Tôi thấy bác sỹ Cao lôi dạ dày từ khoang bụng của nạn nhân ra, vội hô lớn. “Nếu là chết đuối thì trong dạ dày chắc chắn có chất lỏng của nơi nạn nhân bị nhấn chìm.” Tôi nói tiếp. Bác sỹ Cao hoảng sợ, sau đó nhìn những khoảng nội tạng đã bị cắt đứt, nói: “Sợ rằng không tìm được gì. Đường từ dạ dày lên thực quản và đầu ruột liền dưới dạ dày đều bị cắt đứt, có nước cũng chảy hết ra rồi.” Tôi gật đầu, cảm thấy những lời bác sỹ Cao nói có lý: “Dù thế nào đi nữa, vẫn nên cẩn thận một chút, cứ dùng công cụ sạch sẽ mở dạ dày ra xem thử, không phải áp lực quá đâu.” Khi chúng tôi thận trọng mở dạ dày của nạn nhân ra, liền mừng rỡ phát hiện trong dạ dày đầy ứ, ngoài trừ nước thì không còn gì khác. “Hô hô, đúng là có nước. Lạ thật.” Bác sỹ Cao nói. “Có thể vì đoạn thực quản phía trên còn khá dài, tư thế cơ thể không thay đổi quá nhiều khi xác bị cắt rời, nên nước trong dạ dày không bị chảy ngược ra. Nạn nhân chết ngay khi nước vừa vào dạ dày, môn vị dạ dày liền thắt lại, cho nên dù đầu ruột phía dưới bị cắt đứt nhưng nước trong dạ dày không thất thoát nhiều.” Tôi vừa nói vừa dùng thìa sạch múc nước trong dạ dày đổ vào một chiếc bình thủy tinh sạch sẽ. “Mọi người xem này, nước trong dạ dày tương đối trong, dù có máu lẫn vào nhưng không có bùn cát, rong rêu gì. Cho nên tôi cảm thấy nạn nhân sặc nước trong môi trường nước sạch, không phải nước ao hồ. Mang đi làm thí nghiệm tảo silic là có thể xác định được.” “Xem ra là bị ngạt nước ở trong nhà.” Chi đội trưởng Hoàng nói. Chúng tôi đều chú ý đến từ “bị ngạt nước” của anh. Anh Hoàng nói tiếp: “Cạo sạch tóc trên đầu nạn nhân, nếu cô ấy bị người khác nhấn đầu vào nước dẫn đến chết ngạt thì đương nhiên tổn thương không nằm ở cổ mà là ở sau đầu.” Tôi vô cùng hào hứng khi nghe ý tưởng này của Chi đội trưởng Hoàng. Suy đoán ấy rất có lý, cơ thịt ở cổ đều ngấm máu, nhưng da đầu nằm khuất hơn, tổn thương trên đầu sẽ không bị máu phá hủy. Nếu phát hiện ở sau đầu có dấu vết xuất huyết dưới da thì càng khẳng định suy đoán nạn nhân bị kẻ khác ấn đầu xuống nước dẫn đến chết sặc. Không ngoài dự đoán, sau đầu nạn nhân có một chỗ xuất huyết dưới da, nhìn hình dạng thì hẳn là bàn tay và ngón cái đè lên đầu tạo thành dấu vết này. Cùng lúc bác sỹ Cao phát hiện dấu vết xuất huyết dưới da ở sau đầu, tôi cũng dùng kính lúp quan sát cẩn thận phần mềm bị cắt lìa và những đoạn xương gãy vỡ trên thi thể. “Quá trình tử vong đã rõ ràng.” Tôi nói, “Công cụ cắt xác có lẽ cũng không khó phân tích.” Bác sỹ Cao và Chi đội trưởng Hoàng chụm đầu nhìn vào chỗ tôi đang soi kính lúp. Anh Hoàng nói: “Ừm, thủ pháp vụng về, xem ra hung thủ không quá quen thuộc với cơ thể con người.” Bác sỹ Cao cũng cười nói: “Đúng vậy, chỉ toàn cắt theo gân và bắp thịt, không biết cắt theo khớp xương, dao cũng chẳng sắc bén.” Chi đội trưởng Hoàng nhìn các mảnh xác, nói: “Phần mềm cắt bằng dao, nhưng xương thì không, mà là dùng cưa máy để cưa.” Tôi gật đầu, tỏ vẻ tán thành với phân tích của Chi đội trưởng Hoàng: “Đúng vậy, mặt cắt xương hình bậc thang, hơn nữa các nấc thang rất đều đặn, không phải cưa tay, là cưa máy.” “Ừ, không có nhiều người sở hữu cưa máy, nhà các cậu có cưa máy không?” Chi đội trưởng Hoàng như thầm nghĩ ra điều gì đó, ngẩng đầu hỏi chúng tôi. Tôi lơ ngơ lắc đầu, đáp: “Lúc nãy anh em mình nói rồi, hung thủ tìm thấy công cụ cắt xẻ một cách dễ dàng, chứng tỏ trong nhà hắn hẳn là có cưa máy.” “Thật ra tôi không quá lo về án xẻ xác.” Chi đội trưởng Hoàng đứng bên thấy chúng tôi đã xác định quá trình nạn nhân bị sát hại, làm rõ được công cụ gây án, đột nhiên anh tràn ngập tự tin nói: “Nếu chúng ta có thể thu nhỏ phạm vi tìm kiếm nguồn gốc thi thể, thì nhất định điều tra viên có thể phá được án.” Tôi biết dù tìm được nguyên nhân tử vong cũng khó phát huy tác dụng trong điều tra phá án, nhưng tìm được nguồn gốc thi thể lại có tác dụng quan trọng trong việc phá án phân tách thi thể. Tiếc rằng nạn nhân này quá phổ thông. “Phổ thông” tức là trên thi thể không tìm được bất cứ đặc điểm nào chứng minh được thân phận của cô ấy. “Không có đặc điểm riêng, chúng ta cũng phải tổng kết được một số đặc điểm cơ bản.” Không thể tìm ra đặc điểm trọng yếu giúp xác định thân phận, tôi cũng rất chán nản. Trong vụ án xẻ xác này, do đã tìm được toàn bộ các phần thi thể, nên giới tính, chiều cao, cân nặng không thành vấn đề, dựa vào liên hợp xương mu cũng có thể dễ dàng suy đoán tuổi tác. Tôi lấy cưa tay, cưa rời phần liên hợp xương mu, rồi đi đến bên bồn rửa, chậm rãi tách rời phần mềm bám trên xương mu. “Lạ thật.” Bác sỹ Cao đang kiểm tra nội tạng ở khoang bụng, nói: “Trong bàng quang có đá vụn.” Tôi vội chạy qua xem, quả thực, từ bàng quang đã được rạch mở, bác sỹ Cao dùng kẹp cầm máu lấy ra vài mảnh đá vụn. “Tuy khu vực này bắt đầu bào mùa đông, nhưng nhiệt độ phổ biến vẫn trong khoảng 5℃, nước tiểu trong bàng quang sao có thể đông đá được?” Bác sỹ Cao nói. “Chẳng lẽ thi thể từng được bảo quản trong tủ lạnh?” Tôi nói, “Theo như phân tích của chúng ta lúc trước, nạn nhân bị cắt xác trong khoảng thời gian 2 tiếng đồng hồ sau khi chết, tức là sau khi bị xẻ xác liền bị bỏ vào trong tủ lạnh?” Tôi cầm lấy cánh tay và chân của nạn nhân, kiểm tra độ linh hoạt của xương ngón tay: “Độ cứng của thi thể hoàn toàn giảm bớt. Người này đã chết được hơn hai ngày.” “Đợi đã, tôi hơi bị rối một chút, phải sắp xếp lại.” Chi đội trưởng Hoàng xoa đầu, nói: “Trước mắt thấy đây, sau khi tử vong khoảng hai tiếng thì nạn nhân bị cưa máy và dao cắt xác thành nhiều phần, rồi bị bỏ vào tủ lạnh. 48 giờ sau, hung thủ lấy các mảnh xác ra khỏi tủ lạnh, sau đó ném thi thể xuống dưới cầu vượt, đúng không?” Tôi gật đầu. “Nhưng trong dạ dày cũng có nước, sao nước đó lại tan hết, mà nước tiểu trong bàng quang lại vẫn còn đá vụn?” Cậu nhân viên thu thập chứng cứ phụ trách quay phim hỏi. “Điều này dễ giải thích thôi.” Chi đội trưởng Hoàng xoa cằm đáp, “Dạ dày không kín bằng bàng quang nên hiệu quả giữ nhiệt cũng kém hơn. Hơn nữa phần bụng bị cắt đứt, một nửa dạ dày phơi ra ngoài không khí, mà bàng quang nằm trong hố chậu, nội tạng trong hố chậu và thành bụng bao bọc lấy bàng quang, băng đá trong đó tan chậm hơn cũng là chuyện bình thường.” “Phát hiện này có giá trị gì không?” Bác sỹ Cao hỏi. Tôi và anh Hoàng đều trầm ngâm suy nghĩ, không trả lời. Tôi chậm rãi bóc tách phần mềm còn bám trên liên hợp xương mu, sau đó quan sát tình trạng của liên hợp xương mu. “Căn cứ vào liên hợp xương mu, có lẽ nạn nhân khoảng 24 tuổi…” Tôi chưa kịp nói xong, liền thấy ông bạn thân Lâm Đào mới được điều từ tỉnh xuống vội vã đi vào phòng giải phẫu. “Tôi mới ở chỗ ném thi thể chạy về đây.” Lâm Đào thở hồng hộc nói: “Từ chỗ thi thể bị ném xuống, chúng tôi đi dọc theo đường cao tốc, tìm được chỗ hung thủ đứng ném thi thể. Trên thành cầu chỗ đó có vài vết máu nhỏ giọt. Tiếc rằng nơi ấy lại không có camera theo dõi.” Chi đội trưởng Hoàng nói: “Nếu đúng là ném từ trên cầu vượt cao tốc xuống, thì rất khó tra xét. Vì đó là trục đường chính xuyên qua các tỉnh vùng Giang Nam, dù không phải thời kỳ cao điểm thì mỗi ngày cũng có vài chục nghìn chiếc xe đi qua, phải điều tra thế nào đây?” Tôi nghĩ ngợi, đáp: “Nếu vậy thì đá vụn trong bàng quang có đất dụng võ rồi.” [1] Tổn thương cơ tính: Là tổn thương được gây ra bởi sự tác động lực cơ học vào bất kì phần nào của cơ thể. Ví dụ như: trầy xước, dập nát, cắt rạch, gãy xương, trật khớp, bị súng bắn hoặc dao đâm… [2] Xung huyết là hiện tượng tăng cường máu ở một cơ quan tổ chức cục bộ trong cơ thể. Trên đây là hình khí quản bị xung huyết. Nếu nhìn kỹ có thể thấy bọt khí nổi lên trên khí quản. Những bọt khí này trông khá giống với bọt nước nổi lên trên da khi chúng ta bị bỏng.