Nếu Mùa Hạ Ấy Em Không Gặp Anh

Đó là tên của một bức tranh sơn dầu. Ngày hôm đó, khi tôi vừa bước chân vào Bảo tàng mỹ thuật Trung Quốc thì nhìn thấy bức tranh này. Đó là một cuộc triển lãm tranh sơn dầu của Mexico,trên bức tường đối diện nơi tôi vừa bước vào là bức tranh vẽ khuôn mặtmột người đàn ông dường như đang nhìn tôi với ánh mắt đơn độc. Giây phút đó tôi đã bị kích động. Ánh mắt ấy, như hiểu, như biết, cũng là sự lạnh lùng đầy cố chấp. Sau đó tôi nhìn thấy tên của bức tranh, “Tôi vì tôi”. Ngay lập tức, tôi sững người lại. Cái tên gì thế này? Có thể anh ta đã trải qua nhiều bể dâu, hoặc quá hưhỏng quá vô vị, hoặc là anh ta thất tình, hoặc anh ta cô đơn đến nỗikhông biết nói gì, cũng có thể, anh ta chỉ là đột nhiên muốn khóc trongmột buổi chiều yên tĩnh, bởi sự cô độc của người đàn ông, là sự cô độccủa kiếm, là sự cô độc của đá, cứng mà lạnh. Còn trong buổi chiều cô đơn này, cũng cô độc như thế, tôi viết đoạn kết cho tiểu thuyết Nếumùa hạ ấy em không gặp anh của mình, cái kết này thê lương mà đẹp đẽ,khiến tôi đau lòng. Cũng giống như sự cô độc trong bức họa “Tôi vì tôi”, mỏng manh, trong suốt và đau thương. Chúng ta cứ nghĩ rằng mình sống vui vẻ, sống tích cực biết bao, cứ nghĩ mìnhcó thể dùng sự bận rộn để khỏa lấp sự cô độc, cứ nghĩ rằng thời gian qua đi thì có thể quên quá khứ, chỉ đến khi sự cô độc chiếm lĩnh trái timthì cuối cùng mới nhận ra, cảm giác lạnh thấu xương này là cái lạnh củanhân tình thế thái. Còn bạn, vẫn luôn ở trong tim tôi. Cho dù, cho dù tình yêu đã nguội lạnh. Đây không phải là lời cảm thương những bông hoa ven đường nở rồi tàn, mà là cảm giác hoang mang bất lực, thời gian cứ trôi qua từng giây từng phúttrong lòng, chỗ nào cũng lưu lại vết tích, vết tích của tình yêu đã qua, vết tích của hận thù, vết tích của sự đơn độc giữa sự sống và cái chết, những vết tích đó, tròn vành vạnh như giọt nước mắt. Đã từng khóc chưa? Đã từng say chưa? Thì ra đã bị trúng độc của tình yêu. Những thứ có độc bao giờ cũng khiến người ta say mê, cũng dễ khiến người ta nghiện, mà nghiện những thứ này thường rất khó cai. Ví dụ như say mê tình yêu. Say mê nụ cười của anh ấy, giọng nói của anh ấy, lông mày của anh ấy, bờmôi của anh ấy, sự say mê này bắt đầu từ khi nào? Câu đầu tiên trong Duviên kinh mộng(1) đã nói rất hay: Tình không biết khởi nguồn từ đâu,nhưng tình sâu vô cùng vô tận. (1). Du viên kinh mộng là tên một bộ phim chuyển thể từ vở côn khúc Mẫu đơn đình nổi tiếng của Trung Quốc. Vì vậy, quên một người chắc là việc khó nhất, anh ấy ở trong tim, như hình với bóng, như mầm cây đâm chồi nảy lộc, như âm hồn không tan, biếnngười ta thành một kẻ si tình. Nhưng, anh ấy là kiếp sau. Xét cho cùng, chẳng liên quan gì đến bạn. Bạn yêu tới chết đi sống lại, đến cuối cùng mới phát hiện ra, tình yêu củabạn chẳng qua chỉ là tình yêu tưởng tượng của một mình bạn mà thôi,chẳng liên quan gì tới anh ấy. Nhưng, anh ấy lại trở thành hình xăm ở nơi sâu thẳm trong trái tim bạn, cứ ở mãi trong đó, suốt nhiều năm. Hoa ven đường nở như gấm, mạnh mẽ như tường vi, tất cả mọi đau đớn cuốicùng cũng quay về, bạn đột nhiên phát hiện ra, tất cả những thứ đã quatrong tuổi thanh xuân, dù là đau đớn, dù là buồn thương, vẫn đẹp tới nao lòng. Trong tuổi thanh xuân luôn có hai chữ sáng lấp lánh, bạn nhìn kĩ lại, thì ra là hai chữ: bất hối(2). (2). Không hối hận. Tôi đã từng yêu bạn, rừng rực dung nham; tôi đã từng yêu bạn, như pháo hoatháng tư; tôi đã từng yêu bạn, chết đi sống lại… đã đủ rồi, tất cả mọitình yêu đều sẽ nở cho tới khi tàn lụi, cũng giống như tất cả mọi màuxanh đều sẽ đậm rồi nhạt dần, ai có thể ngăn cản thời gian? Cũng giốngnhư bạn, người đã từng yêu, hồi ức của bạn dần dần nhạt nhòa, khi quayđầu lại, chỉ còn lại một mảnh nhỏ xíu trong bàn tay, mở ra xem, đã lạnhnhư thế rồi. Không kịp nữa, tất cả đều không còn kịp nữa. Lúcnày, tôi mặc chiếc áo sơ mi trắng to và rộng, đi chân đất, ngồi trên ghế hóng gió, tâm trạng thản nhiên và vui vẻ, đây là thời gian của một mình tôi, mỏng rồi dày rồi nhạt rồi ngán… đều là của tôi, thời gian tốt đẹp, thời gian tồi tệ, đều là của tôi, tôi không chạy thoát được. Tôi nhìn mình trong gương, khuôn mặt tỏa ra ánh sáng mộc mạc. Tôi châm mộtđiếu thuốc, sau đó để nó cháy, tôi biết câu nói trong tiểu thuyết Nếumùa hạ ấy em không gặp anh đã đúng: Tôi vì tình yêu của tôi, đó là tìnhyêu của một người. Còn bạn, là kiếp sau của tôi.